Rząd wkracza do Kodeksu pracy: ochrona pracowników przed substancjami reprotoksycznymi na pierwszym planie

Nowelizacja Kodeksu pracy ma na celu ochronę pracowników przed substancjami reprotoksycznymi. Rząd przygotował projekt znowelizowanej dyrektywy, którego celem jest wdrożenie rozszerzonej ochrony pracowników przed czynnikami rakotwórczymi lub mutagenami.

We wtorek, 16 kwietnia rząd zamierza się zająć projektem nowelizacji Kodeksu pracy, który ma na celu ochronę pracowników przed substancjami reprotoksycznymi. Projekt ten ma wdrożyć dyrektywę w sprawie ochrony pracowników przed działaniem czynników rakotwórczych lub mutagenów, rozszerzoną o substancje reprotoksyczne. Projekt nowelizacji Kodeksu pracy został przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Substancje reprotoksyczne to substancje, które mogą niekorzystnie wpływać na funkcje seksualne i płodność u dorosłych mężczyzn i kobiet, a także na rozwój potomstwa. Ich obecność w miejscu pracy może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia pracowników. W związku z tym, rząd planuje wdrożenie znowelizowanej dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony pracowników przed działaniem czynników rakotwórczych lub mutagenów, która rozszerza wykaz szkodliwych czynników właśnie o substancje reprotoksyczne.

Według danych Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego (CIOP-PIB), substancje reprotoksyczne występujące w polskich przedsiębiorstwach to m.in. toluen, styren, etoksyetanol, nitrobenzen, tlenek węgla, bisfenol A, estry kwasu ftalowego czy metale – ołów, kadm, rtęć i ich związki. W Polsce wielu pracowników jest narażonych na działanie tych substancji.

„Pracownicy pracujący w kontakcie z substancjami reprotoksycznymi są zatrudnieni w zasadzie we wszystkich dziedzinach krajowej gospodarki, a przede wszystkim przy produkcji i stosowaniu pestycydów, produkcji i przetwórstwie tworzyw sztucznych, w przemyśle gumowym, farmaceutycznym, metalurgicznym, kosmetycznym, budownictwie, a także w placówkach ochrony zdrowia, w zakładach fryzjerskich, kosmetycznych i warsztatach samochodowych” – czytamy w uzasadnieniu projektu.

Planowana nowelizacja Kodeksu pracy polega na zmianie artykułu 222 o ochronie pracowników przed szkodliwymi czynnikami. Zgodnie z projektem, jeśli pracownik jest narażony na „działanie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym, mutagennym lub reprotoksycznym”, pracodawca ma zastąpić te substancje na mniej szkodliwe dla zdrowia lub zastosować "inne dostępne środki ograniczające stopień tego narażenia, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki".

Pracodawca zobowiązany będzie do prowadzenia rejestru wszystkich rodzajów prac w kontakcie z tymi substancjami, a także do prowadzenia rejestru pracowników zatrudnionych przy tych pracach.

Nowelizacja upoważnia ministra zdrowia do wydania, w porozumieniu z ministrem pracy, odpowiedniego rozporządzenia z wykazem tych substancji, a także do określenia szczegółowych warunków ochrony pracowników, warunków i sposobu monitorowania ich stanu zdrowia.

Projekt przewiduje dziewięć miesięcy okresu przejściowego na wydanie przepisów wykonawczych. Wejście w życie ustawy proponuje się po upływie 14 dni jej ogłoszenia.