Polityk odmówił dmuchania w alkomat. Odjechał bez kontroli. Policja wyjaśnia sprawę

Piątek, 11 listopada, ul. Kościuszki w Solcu Kujawskim. Policja prowadzi badania trzeźwości kierowców. W kolejce do „dmuchania” stoi Piotr Najzer, polityk Kongresu Nowej Prawicy, który bezskutecznie ubiegał się o mandat poselski z bydgoskiej listy Kukiz’15. Kiedy przychodzi jego kolej, odmawia dmuchnięcia i pyta policjanta o podstawy prawne zatrzymania. Funkcjonariusz powołuje się na artykuł 129 prawa o ruchu drogowym.

- Ten przepis mówi o tym, że można zatrzymywać kierowcę do badania trzeźwości tylko w uzasadnionym przypadku, czyli w chwili kiedy popełnia wykroczenie, albo powoduje kolizję. Ta kontrola jest bezpodstawna - stwierdził polityk. Policjant soleckiej drogówki nie dał za wygraną i powołał się na pismo z Komendy Głównej Policji. - Mnie obowiązują ustawy, a nie dyspozycje pana szefa. A w nich nie ma słowa o prewencyjnym badaniu alkomatem - mówi Piotr Najzer. Po chwili słownych przepychanek odjeżdża, nie dmuchając w alkomat.

Najzer zarejestrował całą interwencję na kamerze, a nagranie umieścił w Internecie. Do wczoraj film obejrzało ponad 2 miliony ludzi. Reakcje są skrajne. Część widzów popiera autora nagrania, jednak tysiące ludzi nie zostawia na nim suchej nitki. „Inaczej będziesz gadał, gdy pijak kierowca zabije ci kogoś z rodziny” - czytamy na fanpage polityka. Są też wyzwiska.
- Mimo tego nie żałuję - komentuje Piotr Najzer.
- Nie toleruję jazdy po pijaku. Uważam, że pijani sprawy wypadków powinni być sądzeni jak za morderstwo. Obecne kary są stanowczo za niskie. I to jest prawdziwy problem. A akcje typu trzeźwy poranek nie dają efektów. Pijaków z dróg bowiem nie ubywa. Zostaną złapani, dostaną grzywnę albo wyrok w zawieszeniu i wracają za kółko. Pijanych kierowców mogą odstraszyć tylko wysokie i nieuchronne kary. Oni nie boją się kontroli, tylko więzienia - dodaje.
Policja nie komentuje całego zajścia. Komendant Miejski Policji zlecił wyjaśnienie tej sprawy.

Piotr Najzer nie był pierwszym kierowcą w Polsce, który odmówił rutynowej kontroli alkomatem. W Internecie można obejrzeć nagrania, na których zatrzymani odmawiają „dmuchania” i bezkarnie odjeżdżają. Coraz więcej kierowców ma więc wątpliwości, czy rutynowe badania trzeźwości są legalne.

Wątpliwości mają także eksperci. Profesor Artur Mezglewski, kierownik Katedry Prawa Administracyjnego Uniwersytetu Opolskiego, prezes Stowarzyszenia „Prawo na Drodze” mówi: - Badanie byłoby zgodne z prawem, gdyby było uzasadnione podejrzenie, że kierowca jest nietrzeźwy, bo na przykład jedzie wężykiem, widziano go wsiadającego na chwiejnych nogach do auta. Nie można wszystkich traktować jak potencjalnych sprawców przestępstwa. Policja robi takie akcje tylko po to, aby poprawić sobie statystyki, ale ma to niewiele wspólnego z rzeczywistą walką z niebezpiecznymi zjawiskami w ruchu drogowym - przekonuje.
W związku z falą zapytań, sprawie przyjrzał się także Rzecznik Praw Obywatelskich. Wystąpił z prośbą do premier Beaty Szydło o wskazanie resortu, który mógłby opracować projekt zmian legislacyjnych, także tych legitymizujących działania policji w zakresie kontroli trzeźwości. Premier do dziś wątpliwości rozwiała.

Przemysław Słomski z biura prasowego bydgoskiej policji przekonuje, że działania mundurowych są zgodne z prawem. Oto pełna treść pisma, które od niego otrzymaliśmy:

"Zasadniczo podstawą prawną działań Policji w obszarze kontroli trzeźwości uczestników ruchu drogowego jest art. 129 ust.2 pkt 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym, w którym wskazuje się, że Policja w ramach czuwania nad bezpieczeństwem i porządkiem ruchu na drogach jest uprawniona także do żądania poddania się przez kierującego pojazdem lub przez inną osobę, w stosunku, do której zachodzi uzasadnione podejrzenie, że mogła kierować pojazdem, badaniu w celu ustalenia zawartości alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu.

Natomiast w zakresie określenia warunków i sposobu przeprowadzania badań w celu ustalenia zawartości alkoholu w organizmie, ustawa Prawo o ruchu drogowym w art. 129i ust. 4 odsyła do ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Nie można wywodzić, że badaniom w tym trybie podlegają tylko osoby podejrzane o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia po spożyciu alkoholu.

W dniu 5 stycznia 2016 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 grudnia 2015 r. w sprawie badań na zwartość alkoholu w organizmie, które określa między innymi warunki i sposób dokonywania badań elektronicznymi analizatorami wydechu, a zatem wypełnia normę prawną zawartą w art. 129i ust. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym.
W odniesieniu do badań w formie „szybkich testów” (tzw. trzeźwe poranki) należy podkreślić, że przedmiotowe rozporządzenie przewiduje możliwość ich przeprowadzania również przy użyciu analizatora wydechu. W oparciu o taką konstrukcję przepisów istnieje, zatem możliwość stosowania taktyki służby na drodze polegającej na skontrolowaniu trzeźwości maksymalnej liczby kierujących pojazdami w formie szybkich testów oraz organizacji działań w tym zakresie. Takie rozwiązania mają dużą aprobatę społeczną, są stosowane przez wiele policji europejskich od lat.

Decydując się na kierowanie pojazdem w ruchu drogowym kierujący godzi się jednocześnie na pewne ograniczenia w zakresie swoich swobód, podlegając rygorom kontroli drogowej. Zgodnie z treścią art. 31 ust. 3 Konstytucji RP ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie. I właśnie przywołana wcześniej ustawa Prawo o ruchu drogowym nadaje Policji szczególne uprawnienia w zakresie czuwania nad bezpieczeństwem i porządkiem ruchu na drogach, kierowaniem ruchem i jego kontrolowaniem, a na uczestników ruchu nakłada określone obowiązki"

Od stycznia do września tego roku w naszym województwie policja przebadała na trzeźwość ponad 600 tys. kierowców. Złapano 2528 nietrzeźwych (powyżej 0,5 promila) , a także 2245 osób po spożyciu (0,2 - 0,5 promila).