MATURA 2013 - język polski podstawowy (TEMATY - ARKUSZE CKE - ODPOWIEDZI)

ZOBACZ: MATURA 2013 - MATEMATYKA (ARKUSZE * ZADANIA MATURALNE * ROZWIĄZANIA)

MATURA 2013 - JĘZYK POLSKI - TEMATY POZIOM PODSTAWOWY
- Porównaj obrazy przeszłości i refleksje na temat pamięci ukazane we fragmentach noweli Elizy Orzeszkowej "Gloria victis"
i w wierszu Krzysztofa Kamila Baczyńskiego "Mazowsze". W analizie zwróć uwagę na osoby mówiące w obu tekstach
- Co o autorytecie pisał w "Przedwiośniu" Stefan Żeromski i jaką mu wyznaczał rolę w życiu społeczeństwa? Analizując przedstawiony fragment, zwróć uwagę na stosunek bohaterów do autorytetów (w arkuszach pojawił się fragment "Przedwiośnia" - rozmowa Cezarego Baryki z Szymonem Gajowcem przed portretami autorytetów)
- Czytanie ze zrozumieniem tekstu Tomasza Rożka "Świat w 44 zerach" - rozmowy z naukowcami na temat wpływu technologii na medycynę, odpowiedzialność naukowców na badania itp.

MATURA 2013 - JĘZYK POLSKI PODSTAWOWY - ARKUSZE
Arkusze CKE - kliknij i otwórz plik pdf

MATURA 2013 - JĘZYK POLSKI PODSTAWOWY - PRZYKŁADOWE ODPOWIEDZI

ZADANIE 1
Wyjaśnij, czemu może służyć użycie przez Tomasz Rożka czterdziestu czterech zer w zapisie liczby, którą możemy przedstawić jako 10 do potęgi 44.

Zapis matematyczny jest bardziej sygestywny. Dzięki temu widać, jak duża jest to liczba.

ZADANIE 2
Odwołując się do akapitu 1., wyjaśnij, na jakiej podstawie autor uznaje człowieka za istotę wyjątkową we Wszechświecie.

Człowiek jest wyjątkowy, bo ciekawi go wszechświat i chce zbadać jego tajniki, żeby wiedzieć, co go otacza na co dzień.

ZADANIE 3
Określenie horyzont poznania użyte przez autora tekstu w akapicie 2. to

metafora

ZADANIE 4
Za pomocą jakich zabiegów językowych autor wyraził wątpliwości związane z niektórymi sądami prezentowanymi w akapicie 3.? Wypisz dwa i je nazwij.

1. nazwa zabiegu językowego: użycie partykuł i spójników, które mogą wskazywać na niepewność
przykład: "Może lepiej upajać się wizją świata ułożonego, oswojonego i dostosowanego?"

2. nazwa zabiegu językowego: zastosowanie zdań pytających
przykład: "Świat przyszłości - świat czasów, w których wszystkie reguły zostaną poznane (jeżeli w ogóle to kiedykolwiek nastąpi) - będzie światem dostosowanym przez człowieka do człowieka. Tylko czy w ostatecznym rachunku dla człowieka?"

ZADANIE 5
W kontekście akapitu 3. wyjaśnij sens dwóch wyrażeń przyimkowych użytych w zdaniach: Świat przyszłości […] będzie światem dostosowanym przez człowieka do człowieka. Tylko czy w ostatecznym rachunku dla człowieka?

do człowieka - to może oznaczać, że otaczająca nas rzeczywistość jest tworzona na użytek człowieka, tak by odpowiadała na jego potrzeby

dla człowieka - to może oznaczać, że otaczająca nas rzeczywistość jest tworzona zgodnie z potrzebami człowieka, ale nie zawsze będą one dla wszystkich korzystne o takie, jakich człowiek w danym momencie oczekuje

ZADANIE 6
Wskaż dwa problemy, których dotyczą pytania zadawane naukowcom przez Tomasza Rożka.

Autor pyta o granice odpowiedzialności nauki, wyznaczanie ich i przestrzeganie ich przez badaczy naukowych. Zwraca przy tym uwagę na moralność badaczy i fakt, że muszą oni za nie ponosić odpowiedzialność.

ZADANIE 7
Na podstawie tekstu podaj dwie konsekwencje wynikające z faktu, że świat rozwija się […] szybciej niż refleksja nad nim.

Po pierwsze, za badaniami naukowymi trudno nadążyć. Postęp powoduje, że to co jeszcze przed chwilą było aktualnie, może nie być aktualne za jakiś czas. Poza tym, trudno na bieżąco śledzić wszystkie odkrycia naukowe. Po drugie - zapis badań naukowych często jest obszerny i zbyt fachowy. Niezrozumienie treści badań powoduje, że wątpimy w ich jakość.

ZADANIE 8
Autor stawia pytania: Czy [...] warto zaprzątać sobie głowę refleksją nad przyszłością? Nad kierunkiem i tempem rozwoju nauki? Napisz, jakiej udziela na nie odpowiedzi i jak ją uzasadnia.

Refleksja nad nad badaniami naukowymi jest potrzebna, dziei niej potrafimy się uczyc, wyciągać wnioski, a także zauważać ewentualne błędy.

ZADANIE 9
W kontekście akapitu 3. wyjaśnij sens frazy: zaglądamy za horyzont zdarzeń.

"Zaglądamy za horyzont zdarzeń" czyli szukamy praw jakimi kieruje się przyroda i poznaje je. Dzięki temu, że interesuje nas to co "za horyzontem" przestajemy skupiać się tylko na wydarzeniach, a zaczynamy szukać ich przyczyn. Zastanawiamy się też nad skutkami. poszukując

ZADANIE 10
Od wyrazu "cybernetyka" utwórz

nazwę specjalisty w tej dziedzinie nauki - cybernetyk
nazwę wirtualnej przestrzeni - cyberprzestrzeń

ZADANIE 11
Wypisz dwa przykłady zastosowania współczesnej technologii w medycynie, podane przez Tomasza Rożka.

przykład 1. implanty i protezy dla m.in. dla osób niepełnosprawnych i chorych
przykład 2. współczesne technologie(nanotechnologia, biotechnologia) stosowane w medycynie są dla wielu ratunkiem, dlatego wierzymy w nie i liczymy na ich dalszy rozwój

ZADANIE 12
Akapit 6. jest uzupełnieniem treści akapitu 5. Wyjaśnij, na czym to uzupełnienie polega

W akapicie 6. autor rozwiewa obawy, o których mówił w akapicie 5. Zaznacza, że naukowcy dbają o wiedzę i biorą odpowiedzialność za swoje badania naukowe.

ZADANIE 13
Uzupełnij tabelę, wpisując w odpowiedniej rubryce literę "I", jeśli zdanie zawiera informację, lub literę "O", jeśli w zdaniu jest wyrażona opinia.
1. Niedługo nie będzie istniała elektronika bez nanotechnologii i medycyna bez biotechnologii. OPINIA
2. Najmniejsze struktury, których istnienia jesteśmy pewni, to kwarki. INFORMACJA
3. Nasz świat jest pędzącym pociągiem, z którego patrzymy przez okno. OPINIA

ZADANIE 14
Tekst został napisany w stylu
A. popularnonaukowym.

Określ dwie właściwości stylu, którym posłużył się autor.

Autor unikał typowego stylu naukowego, przez co tekst jest czytelny dla wszystkich. W prosty sposób obrazował badania naukowe pokazując do czego możemy ich używać w życiu codziennym.

To tylko przykładowe odpowiedzi.

* * *
Język polski rozszerzony (można go zdawać, ale nie trzeba) czeka maturzystów w piątek.

ZOBACZ TEŻ: MATURA 2013 JĘZYK POLSKI - TE LEKTURY TRZEBA ZNAĆ