Leki na cukrzycę zanieczyszczone? Ostrzeżenie ws. metforminy. Sztab kryzysowy, minister Łukasz Szumowski uspokaja

Media poinformowały dziś, że że zażywana przez chorych na cukrzycę metformina może mieć w sobie silnie trujący związek chemiczny, szkodliwy dla zdrowia. W związku z tym w Ministerstwie Zdrowia spotkali się eksperci, aby ocenić zagrożenie.

Minister zdrowia Łukasz Szumowski, na konferencji prasowej zapewniał, że rozpoznano jedynie substancję, która jest „ubocznym skutkiem syntezy". Szef resortu podkreślił, że środek ten został wykryty w naturalnym procesie produkcji. Ponadto substancje wykryto w śladowych ilościach.

- Czyli to nie jest tak, że coś się stało nagle w trakcie produkcji tego leku, tylko dzięki temu, że te analizy są coraz dokładniejsze, zostały wykryte te substancje w naturalnym procesie tejże produkcji. I to śladowe ilości. Prawdopodobnie te substancje w tym leku w czasie produkcji występowały zawsze, czy od długiego czasu - mówił Szumowski.

Szumowski podkreślił, że nitrozoaminy, którymi miał być skażony lek, są obecne w „wielu miejscach wokół nas, wielu produktach spożywczych czy codziennego użytku”. - Tak że to nie jest tak, że ta substancja jest jakaś ekstraordynaryjna. Pytanie, w jakim jest stężeniu – stwierdził.

Z kolei Główny Inspektor Sanitarny Jarosław Pinkas dodał, że nitrozaminy same w sobie nie są dużym zagrożeniem. Zapewnił jednak, że le sygnał Europejskiej Agencji Leków zostanie potraktowany poważnie. - Mamy dmuchać na zimne. Zrobimy wszystko, by polscy obywatele, zwłaszcza ci, którzy zażywają metforminę, byli bezpieczni – mówił.

Dodał, że „to daje nam oczywiście sygnał alarmowy, ale jednocześnie upoważnia do stwierdzenia, że mimo iż prawdopodobnie ta substancja w śladowych ilościach znajdowała się w tym leku od bardzo dawna, to efekty terapeutyczne i leczenia tym lekiem dla pacjentów są korzystne”.

Szumowski ostrzegł również, że zaprzestanie przyjmowania metforminy może grozić poważniejszymi konsekwencjami zdrowotnymi niż kontynuowanie leczenia za pomocą tego specyfiku.

- Otrzymaliśmy ostrzeżenie od Europejskiej Agencji Leków, że w laboratoriach poza Polską zostały wykryte potencjalne zanieczyszczenia w substancji czynnej metforminie – poinformował w środę wiceminister zdrowia Janusz Cieszyński. Jak dodał, obecnie resort „nie ma jakiejkolwiek informacji na temat wycofania lub wstrzymania” leków z metforminą, podawanych przy cukrzycy.

Jak przekazał Cieszyński, dziś odbędzie się spotkanie w resorcie zdrowia, dotyczące potencjalnego zagrożenia związanego z lekiem na cukrzycę. Sprecyzował, że jego celem jest przeanalizowanie stanu faktycznego i wypracowanie rekomendacji. - W tym spotkaniu wezmą udział przede wszystkim konsultanci krajowi, profesorowie, najlepsi specjaliści w dziedzinie chorób wewnętrznych, diabetologii, kardiologii, endokrynologii, a także przedstawiciele Głównego Inspektora Farmaceutycznego, Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych i Narodowego Instytutu Leków – mówił wiceminister.

Dodał, że zanieczyszczenia nie zostały wykryte w lekach dostępnych na terenie Polski, a informacje z zagranicy są teraz weryfikowane. Jednocześnie podkreślił, że „obecnie nie ma jakiejkolwiek informacji na temat wycofania lub wstrzymania produkcji leków z metforminą". - W momencie, w którym takie informacje trafią do Polski natychmiast będziemy je przekazywać – zapewnił.

Zaznaczył, że nie ma informacji, aby lek zagrażał życiu i zdrowiu pacjentów. Jeśli jednak takie informacje się pojawią lek natychmiast zostanie wycofywany z obrotu.

Leki na cukrzycę z chińskich fabryk
O sprawie poinformował „Dziennik Gazeta Prawna”. Zdaniem gazety zażywana przez niemal dwa mln Polaków chorych na cukrzycę metformina może mieć w sobie silnie trujący związek chemiczny między innymi podawany szczurom w celu wywołania u nich chorób nowotworowych.

Z informacji dziennika wynika, że zanieczyszczenie stwierdzono niezależnie od siebie w dwóch miejscach: w Azji oraz w Niemczech - dotyczy ono produkcji substancji w chińskich fabrykach, które zaopatrują w leki prawie całą Europę.

Jak precyzuje gazeta niepożądaną substancją jest toksyczny związek chemiczny o nazwie N-nitrozodimetyloamina (NDMA). To Jest bardzo niebezpieczny dla wątroby. Ma też działanie rakotwórcze. NDMA jest wstrzykiwane szczurom, by przyspieszyć u nich postęp choroby nowotworowej.

Czym jest metformina?
Metformina to doustny lek przeciwcukrzycowy. Ma na celu zmniejszenie stężenia glukozy we krwi. Owo zmniejszenie stężenia następuje poprzez zmniejszenie wytwarzania glukozy w wątrobie oraz poprzez nasilanie działania insuliny w mięśniach i tkance tłuszczowej. Po przyjęciu metforminy doustnie, do krwi wchłania sie ok. 40-6 proc. leku.

Lek wykazuje również niewielki korzystny wpływ na stężenie lipidów w surowicy, zmniejszając stężenie triglicerydów (materiał energetyczny dla organizmu) oraz cholesterolu całkowitego (całościowy poziom dostarczany organizmowi zarówno poprzez dietę jak i wytwarzanie go w wątrobie i ścianach jelit).

Metformina może być stosowana u chorych na cukrzycę typu 2 - u których występuje przynajmniej resztkowe wydzielanie insuliny i jest szczególnie korzystna u chorych na cukrzycę ze współistniejącą otyłością, zwłaszcza u osób otyłych, u których za pomocą ściśle przestrzeganej diety i ćwiczeń fizycznych nie można uzyskać właściwej kontroli glikemii.

Lek nie ulega metabolizmowi w wątrobie i w niezmienionej postaci jest wydalana przez nerki, głównie przez kanaliki nerkowe, 90 proc. dawki w ciągu 24 godzin. Proces ten zakłócić może niewydolność nerek.

Medykament ma zastosowanie w monoterapii - jako jedyny lek - lub jako element leczenia skojarzonego, jednak zawsze w połączeniu z modyfikacją trybu życia ( np. dieta, aktywność fizyczna).