KRUS liderem bezpiecznej pracy w rolnictwie

Rzeczywiście, od ponad trzydziestu lat Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego intensywnie pracuje nad poprawą bezpieczeństwa pracy rolniczej. Ta działalność przynosi wymierne efekty. Na początku lat 90. w gospodarstwach rolnych było zgłaszanych blisko 66 tysięcy wypadków rocznie, obecnie to około 12 tysięcy. Oczywiście nie chcemy poprzestać na tym wyniku. Każdy wypadek to o jeden za dużo. Mogłam obserwować poprawę warunków bezpieczeństwa w rolnictwie osobiście, bo od ponad 23 lat jestem związana zawodowo z KRUS, a od 2018 roku mam bezpośredni wpływ na działania prewencyjne jako Prezes Kasy.

Podstawową formą oddziaływania prewencyjnego są szkolenia dla rolników. Podczas bezpośrednich spotkań z mieszkańcami wsi organizujemy szkolenia bhp, pokazy bezpiecznej obsługi sprzętu rolniczego, wskazujemy najczęstsze zagrożenia wypadkowe. W samym tylko 2022 roku przeszkoliliśmy ponad 83,5 tys. rolników, a także członków ich rodzin oraz osoby związane ze środowiskiem wiejskim. W przeciągu ostatnich 10 lat tych osób było aż ponad 1,5 mln. Oprócz szkoleń prowadzimy pogadanki dla dzieci i młodzieży w szkołach wiejskich, wizytujemy gospodarstwa rolne oraz spotykamy się z rolnikami podczas różnorodnych lokalnych wydarzeń: targów, czy dożynek. Organizujemy konkursy – wśród tych o największym zasięgu znajdują się: Ogólnokrajowy Konkurs Bezpieczne Gospodarstwo Rolne, Konkurs na publikacje W rolnictwie można pracować bezpieczniej, Ogólnopolski Konkurs Plastyczny dla Dzieci Bezpiecznie na Wsi, Ogólnopolski Konkurs dla Dzieci na Rymowankę o Bezpieczeństwie w Gospodarstwie Rolnym oraz Ogólnopolski Konkurs dla Młodzieży Moja Wizja Zero. Zintegrowaniu działań zmierzających do wyeliminowania wypadków podczas pracy w gospodarstwach rolnych służy uruchomiony w tym roku projekt Bezpieczny Rolnik, Bezpieczna Wieś, a także realizowana przez Kasę od 2018 roku międzynarodowa strategia prewencyjna Wizja Zero. Takie działania wzmacniają przekaz prewencyjny KRUS i jeszcze bardziej przyczyniają się do poprawy bezpieczeństwa pracy w gospodarstwach rolnych.

To prawda, nasza działalność prewencyjna spotyka się też z uznaniem na arenie międzynarodowej. Od 1991 roku KRUS jest członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Zabezpieczenia Społecznego ISSA, a od 2007 prowadzi Sekretariat Międzynarodowej Sekcji ISSA ds. Prewencji w Rolnictwie. Jako Przewodnicząca tej Sekcji, w 2018 roku podjęłam decyzję o przystąpieniu Kasy do oficjalnego partnerstwa w ramach międzynarodowej strategii prewencyjnej „Wizja Zero”, która stawia sobie za cel całkowite wyeliminowanie wypadków w rolnictwie. Innowacyjnym elementem tej strategii jest to, że zwraca ona uwagę na trzy wymiary pracy człowieka: bezpieczeństwo, zdrowie i dobrostan. I o ile dotychczasowe działania prewencyjne koncentrowały się na kwestiach zapewnienia bezpieczeństwa i zdrowia, o tyle „Wizja Zero” uzupełnia te dwa filary o niedoceniany, czasami nawet pomijany, element, jakim jest dobrostan człowieka, który, jak potwierdzają wyniki badań, ma ogromny wpływ na występowanie wypadków przy pracy.

W uznaniu osiągnięć w propagowaniu strategii „Wizji Zero” w rolnictwie Kasa podczas 24 Światowego Kongresu BHP w Sydney, który odbył się w listopadzie tego roku, otrzymała nagrodę „ISSA VISION ZERO Award: From Commitment to Impact”. Jest to ogromne wyróżnienie i impuls do dalszego aktywnego działania w tym obszarze.

Nasze starania w zakresie budowania kultury bezpieczeństwa w rolnictwie zostały również docenione na forum krajowym, w postaci Nagrody Głównego Inspektora Pracy im. Haliny Krahelskiej, którą otrzymałam w tym roku za wybitne osiągnięcia w dziedzinie prawa pracy, prewencji, zagrożeń zawodowych, wynalazczości, a także popularyzacji ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracy.
Powyższe wyróżnienia odebrałam w imieniu wszystkich pracowników Kasy, którzy na co dzień realizują działania prewencyjne oraz promują Wizję Zero w rolnictwie, za co serdecznie dziękuję.

Uważam, że im więcej inicjatyw na rzecz poprawy bezpieczeństwa, tym lepsze efekty. Staramy się dotrzeć i do rolników, i do ich dzieci, mamy przy tym świadomość, że właściwe nawyki związane z bezpieczeństwem w gospodarstwie rolnym powinno się wypracowywać od najmłodszych lat.

W Kasie prowadzimy też szczegółową statystykę wypadków w rolnictwie, dokładnie rozpoznając obszary zagrożeń. Na tej podstawie podejmujemy kampanie prewencyjne zmierzające do zminimalizowania ryzyka wypadkowego, nawiązują one do poszczególnych grup wypadkowych, np. „Rola rolnika, by upadku unikał” – nadal najwięcej wypadków w rolnictwie stanowią upadki osób, „Nie ryzykujesz, gdy znasz i szanujesz” – kampania ta dotyczy umiejętnego obchodzenia się ze zwierzętami gospodarskimi, „Mądrze postępujesz, wypadku nie spowodujesz” – zachęcamy do szczególnej uwagi przy obchodzeniu się z maszynami rolniczymi. W 2023 r. wprowadziliśmy kolejną – „Bezpiecznie z niebezpiecznymi substancjami” mającą na celu zminimalizowanie ryzyka oddziaływania substancji niebezpiecznych na człowieka oraz inne istoty żywe, a także włączenie się Kasy w działania na rzecz ochrony środowiska naturalnego.

Będziemy oczywiście kontynuować dotychczasowe inicjatywy. Z pewnością postaramy się o jeszcze lepsze wykorzystanie możliwości, jakie daje Internet oraz portal dla rolników eKRUS. Pomimo 30 lat doświadczenia i dotychczasowych sukcesów na tym polu nie spoczywamy na laurach. Pomysłów jest wiele i wierzę, że przez kolejne lata Kasa będzie je skutecznie realizować, tak żeby wypadków w rolnictwie było jak najmniej. Na bezpiecznej pracy zależy przecież nam wszystkim. Ja ze swojej strony deklaruję wsparcie inicjatyw na rzecz zera wypadków i chorób zawodowych w rolnictwie, a przy okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia życzę wszystkim Państwu zdrowia, bezpieczeństwa i dobrostanu – zarówno zawodowego jak i osobistego.