Jarzębina i jej niezwykłe owoce. Jeszcze są widoczne, będzie pokarm dla ptaków lub baza do przetworów. Oto właściwości jarzębiny

Na przełomie maja i czerwca jarzębina raczy nas pięknymi kwiatami, na jesieni z kolei jej owoce osiągają dojrzałość. Kiedy pełne czerwieni baldachy zaczynają się formować na drzewach to dla rodziców znak, że wakacyjna beztroska dobiega końca i pora szykować dzieci do szkoły. Pierwsze kuleczki widać na początku jesieni, mówi się jednak, że najlepsze zbiory są po przymrozkach, najwcześniej w połowie października. Wtedy jarzębina traci swoją gorycz, można ją spotkać jeszcze na przełomie listopada i grudnia.

Najlepsze zbiory to te po kilkudniowych przymrozkach, aby w domowych warunkach przyspieszyć rozkład kwasu (parasorbowego – przyp. red.), należy owoce przemrozić kilka dni w lodówce lub poddać obróbce termicznej, np. blanszowaniu, informuje na swojej stronie Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego.

W Polsce jarzębinę można spotkać dosłownie wszędzie. Ozdabia parki, miejskie skwery, a coraz częściej sadzi się ją w przydomowych ogródkach. Z kolorowych owoców dzieci robią korale, a dorośli podziwiają jej barwy w ponure jesienni dni. Oprócz walorów estetycznych ma także te zdrowotne i… przyrodnicze.

W okresie jesienno-zimowym, gdy dostęp do pokarmu jest utrudniony, wiele ptaków lubuje się w owocach jarzębiny. Zwłaszcza małe gatunki mają ułatwione zadanie - drzew jest mnóstwo, można szybko i łatwo zdobyć pożywienie. Po smakołyk najczęściej sięgają:

• szpaki,
• drozdy,
• gile,
• sikorki,
• wróble,
• jemiołuszki,
• kosy.

O walorach odżywczych jarzębiny słyszy się nie od dziś. Pojawiają się jednak głosy, że owoce tego drzewa są trujące. Punktem spornym jest obecność kwasu parasorbowego, który powoduje zatrucie pokarmowe. O ile spożywa się jarzębinę na surowo, może ona powodować rozstrój żołądka, jednak poddana obróbce cieplnej neutralizuje związek i staje się smacznym składnikiem o prozdrowotnym działaniu.

Owoce jarzębiny zawierają witaminy, m.in. A, C i E, pektyny, beta-karoten, potas, magnez, żelazo i wiele innych minerałów. Spożywanie soków czy konfitur w okresie obniżonej odporności nie tylko poprawia wydajność organizmu, ale dodatkowo działa przeciwbakteryjnie, moczopędnie, przeciwcukrzycowo. Po roślinę sięgają również osoby z zaparciami.

Najczęściej z owoców jarzębiny przygotowuje się soki, nalewki lub przetwory. Nie należy jednak spożywać ich w większych ilościach, mogą zadziałać przeczyszczająco. Co ciekawe, roślina ma swoje miejsce w kosmetyce. Wszelkie maści i kremy działają antybakteryjnie, mogą także wspomagać proces gojenia ran i niwelowania zaczerwienień.

Z pewnością jarząb zwyczajny, zwany też pospolitym, można sadzić w ogrodach lub na działkach. Drzewa lubią nasłonecznione miejsca, najlepiej z kwaśną glebą. Wielu ogrodników twierdzi jednak, że rośliny przyjmują się też na zasadowych podłożach. Jarzębinę sadzi się na wiosnę, w dość sporych odstępach, aby mogła się ładnie rozrastać. Nie trzeba jej przycinać, wystarczy regularne podlewanie.