„Harujesz latami, a urzędas niszczy wszystko w dzień”. Czy PFRON pamięta, po co jest utrzymywany z publicznych pieniędzy?

Absurdalne działania państwowych urzędników grożą zniszczeniem firm i organizacji zatrudniających niepełnosprawnych – alarmują przedsiębiorcy i społecznicy. Jako głównego winowajcę wskazują… Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

W tarapatach znalazło się ostatnio nawet znane krakowskie stowarzyszenie „Nie widzę przeszkód” prowadzone przez Jerzego Płonkę, który jako pierwszy niewidomy na świecie zmierza do zdobycia Korony Europy, czyli 46 najwyższych szczytów kontynentu (zdobył 43). Od siedmiu lat przywraca niepełnosprawnym wiarę w siebie i zachęca ich do spełniania marzeń.

- ZUS pisemnie zapewnia, że nie zalegam ze składkami, ba, mam pokaźną nadpłatę z poprzednich lat, a tymczasem PFRON upiera się, że zalegam i cofa dotację! – oburza się Jurek. W pierwszym miesiącu 16,9 tys. zł na pensje dla niepełnosprawnych pracowników (16,9 tys. zł) pożyczył mu tata, w kolejnym wszyscy wzięli bezpłatny urlop...

Facebookowa strona nie widzę przeszkód

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) 60 proc. swoich wydatków, czyli blisko 3 mld zł rocznie, przeznacza na dofinansowanie płac. Ze wsparcia korzysta 30 tys. pracodawców zatrudniających w sumie ćwierć miliona niepełnosprawnych.

Jak twierdzą korzystający ze wsparcia, urzędnicy nasilili kontrole i masowo wstrzymują dotacje lub (i) żądają ich zwrotu, co prowadzi wiele firm i organizacji do bankructwa.

-Przez 23 lata działalności nigdy nie zalegaliśmy z wypłatą wynagrodzeń pracowników, składkami na ZUS ani podatkami, a tu nagle PFRON uznał, że… jesteśmy w trudnej sytuacji finansowej i cofnął dotację. Przez to znaleźliśmy się faktycznie w trudnej sytuacji finansowej! Nie pomagają wyjaśnienia, a nawet pisma do samego premiera. Była sobie przez ćwierć wieku firma rodzinna i w miesiąc można ją zniszczyć! – oburza się dyrektor Mirosław Biegun z Centrum Ochrony i Bezpieczeństwa (COiB) z podkrakowskich Balic.

Dodaje, że w latach 2015-17 spółka była dwukrotnie kontrolowana przez PFRON i nie stwierdzono żadnych uchybień. Teraz Fundusz twierdzi, że do uchybień doszło w latach… 2016 i 2017.

Marcin Kubicza, radca prawny i pełnomocnik prezesa PFRON, wyjaśnia, że dofinansowanie wynagrodzeń pracowników jest formą publicznego wsparcia i musi być przyznawane zgodnie z przepisami Unii Europejskiej.

- Fundusz zobowiązany jest do weryfikacji sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstwa. Zgodnie z przepisami unijnymi, sam brak zaległości w płatnościach wobec ZUS i US oraz regulowanie zobowiązań wobec zatrudnionych niepełnosprawnych nie wpływa na ocenę sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstwa – tłumaczy.

Dlaczego PFRON uznał sytuację ekonomiczną firmy rodzinnej za złą i na tej podstawie cofnął dotację oraz – co gorsza – żąda zwrotu poprzednich w kwocie miliona złotych?

- Dla mikrofirmy oznacza to zagładę. Czy o to chodzi PFRON, żeby niepełnosprawni stracili pracę, która mieli od dekad? – pyta retorycznie dyr. Biegun.

„Analiza przedstawionej przez stronę dokumentacji finansowej wykazała, że na dzień 31.12.2016 r. ponad połowa jej subskrybowanego kapitału zakładowego została utracona w efekcie zakumulowanych strat” – argumentuje PFRON. Mec. Kubicza podkreśla, że urzędnicy Funduszu próbowali wyjaśnić przyczyny tych strat, ale COiB nie przedstawił bilansów zysków i strat.

Dyrektor Biegun wyjaśnia, że mikrofirmy są na mocy ustawy zwolnione ze sporządzania i składania takich bilansów! Rząd chciał w ten sposób odciążyć najmniejszych przedsiębiorców od biurokratycznej mitręgi.

– PFRON twierdzi, że to nie ma nic do rzeczy, bo jak ktoś otrzymuje publiczne dotacje, to musi być gotów na składanie bilansów, jeśli państwo tego żąda – irytuje się dyrektor Biegun.

Jest przekonany, że kłopoty jego firmy i innych podmiotów korzystających z dofinansowania związane są z niedawną kontrolę Najwyższej Izby Kontroli. W swym raporcie NIK zarzuciła władzom PFRON brak należytej kontroli nad częścią przyznawanych dotacji i nieskuteczną egzekucję należności.

- W reakcji PFRON wziął się do roboty, nie bacząc na ustawy, nie czytając nawet naszych wyjaśnień – oskarża Mirosław Biegun. I zapowiada złożenie zawiadomienia do prokuratury. Pisma do premiera, ministrów, posłów nic nie dały. A na wyrok sądu, do którego odwołała się spółka, czeka się latami.

Z powodu działań PFRON w trudnej sytuacji znalazło się też nieoczekiwanie stowarzyszenie „Nie widzę przeszkód” założone siedem lat temu przez niewidomego krakowianina Jerzego Płonkę i jego przyjaciół. Problemy zaczęły się na początku roku, gdy zamiast trzech oddzielnych kont ZUS, na które wpłacało się trzy różne rodzaje składek, wprowadzono jedno ogólne. Rząd chciał w ten sposób ulżyć płatnikom składek, w tym przedsiębiorcom.

- Problem w tym, że wywołało to megabałagan. Przez różne sposoby księgowania na wielu kontach pojawiły się kilkugroszowe nadpłaty lub niedopłaty. ZUS wie, że wina leży po stronie systemu. A PFRON ma to w d... Zalegasz rzekomo pięć groszy ze składkami – i cofają dotację! – oburza się Jurek.

Najbardziej zdumiewa go brak komunikacji między ZUS a PFRON. – ZUS z uporem maniaka wydaje zaświadczenia, że nie zalegam z ZUS, a PFRON równie namiętnie twierdzi, że zalegam. Uznałbym to za komedię, ale to tragedia. Tak się z dnia na dzień niszczy firmy i stowarzyszenia wspierające niepełnosprawnych od lat! – grzmi twórca "Nie widzę przeszkód".

Przypomina, że na Zachodzie pracę ma ponad dwie trzecie niepełnosprawnych, a w Polsce – jedna trzecia. Tam w organizacjach pomocy działa społecznie nawet połowa obywateli, u nas – kilka procent.

– Nawet ich chcecie zniechęcić? – pyta urzędników Jerzy Płonka.

I zastanawia się, czy pracownicy PFRON w ogóle pamiętają, po co została powołana ta instytucja: aby kosztem grubych publicznych pieniędzy ścigać społeczników i wrażliwych przedsiębiorców za rzekome zaległości lub wmawiać im „trudne sytuacje”, czy – pomagać najbardziej potrzebującym?