Ukraińcy jadą z Banderą do Krakowa

"Europejskimi śladami Stepana Bandery" - tak nazywa się międzynarodowy dziecięcy rajd kolarski, który 1 sierpnia ma wystartować sprzed pomnika twórcy UPA w Czerwonogradzie, a skończy się przy jego grobie w Monachium 24 sierpnia w Dniu Niepodległości Ukrainy.

Po drodze uczestnicy mają przejechać przez polskie miasta, m.in. Sanok, Kraków i Oświęcim. Ujawnienie tej informacji przez portal kresy. pl wywołało ostre protesty środowisk kresowych i kombatanckich. Prowokacją "nacjonalistów ukraińskich wykorzystujących słabości polityki uprawianej przez Radka Sikorskiego i Grzegorza Schetynę" nazwał rajd ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski w proteście wysłanym do MSWiA i MSZ.

Rajd organizuje ukraińska fundacja "Eko-Miłosierdzie". Jej prezes Pawlo Sawczuk zapewnia, że to nie jest akcja polityczna.

- Tak popularyzujemy zdrowy tryb życia, a Stepan Bandera jest godnym wzorem do naśladowania dla młodych. Nie palił, nie pił alkoholu. Nie chcemy nikogo prowokować ani uczyć historii. Spróbujemy poprzez swoją akcję wzbudzić ciekawość Polaków, by wiedzieli, kim naprawdę był Bandera - mówi. Uważa, że osoby, które porównują Banderę do Hitlera, nie znają historii i czerpią wiedzę z podręczników radzieckich autorów.
- Proszę zajrzeć do archiwów, dokumentów i przekonać się, że Bandera walczył z Hitlerem i Stalinem. Sam był w obozie, a dwóch jego braci zamordowano w Auschwitz - przypomina.

Patronat nad rajdem objął Mirosław Senik, marszałek Sejmiku Wojewódzkiego we Lwowie. Podkreśla, że patronuje tylko tej części imprezy, która odbywa się na terenie Ukrainy. Senik twierdzi, że niezbyt mu się podobał pomysł poprowadzenia trasy rajdu poza granicami Ukrainy.

- Odradzaliśmy organizatorom przejeżdżanie przez Polskę. Takie polityczne akcje mogą wywołać niepotrzebne emocje i nieporozumienia między naszymi krajami - uważa Mirosław Synik.

Jak jednak ustaliśmy, polski konsulat we Lwowie o planach organizacji rajdu dowiedział się wczoraj z internetu.

- Sprawa planowanego rajdu jest znana MSZ w obecnej chwili tylko z przekazów medialnych. W konsekwencji pojawienia się tych doniesień nasze placówki weryfikują te informacje. Służby konsularne, wbrew pojawiającym się twierdzeniom, nie wydały żadnych zezwoleń dotyczących planowanej, jeśli wiarygodne są medialne doniesienia, polskiej części trasy rajdu. Ministerstwo podejmie ewentualne działania po zweryfikowaniu u źródła informacji i uzyskaniu wiarygodnych danych o planowanej imprezie - powiedział nam wczoraj Piotr Paszkowski, rzecznik MSZ.

Do władz miasta Krakowa prośba o współpracę w organizacji kolarskiego rajdu wpłynęła już w czerwcu.

- Miasto odpowiedziało, że nie jest nią zainteresowane - informuje Jan Machowski z UMK.
Burmistrz Sanoka o planowanym rajdzie kolarskim przez miasto dowiedział się od władz partnerskiego Drohobycza w obwodzie lwowskim. W piśmie otrzymanym w końcu czerwca nie pada jednak nazwa imprezy w połączeniu z nazwiskiem Stepana Bandery. Jest tylko określenie "międzynarodowy dziecięcy maraton rowerowy". Zgadza się jeszcze termin imprezy i miejsce jej zakończenia.
Do wczoraj burmistrz Sanoka Wojciech Blecharczyk nie zdawał sobie sprawy z charakteru tego przedsięwzięcia.

- Nie jesteśmy ani współorganizatorem, ani gospodarzem tej imprezy. Gdyby w jej czasie doszło do politycznych manifestacji, zawiadomimy odpowiednie władze państwowe - zapowiada Waldemar Bałda, rzecznik Urzędu Miasta Sanoka.

Stepan Bandera i jego działalność

Urodził się w 1909 r., zginął w 1959 r. w Monachium. Należał do Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów. W jej władzach zajmował się najpierw propagandą, a w 1933 r. został przewodniczącym jej egzekutywy.

Po rozłamie w OUN kierował frakcją, która chciała wykorzystać współpracę z Niemcami do uzyskania dla Ukrainy niepodległości, stworzyła Legion Ukraiński, który działał w ramach Wehrmachtu. Po ataku Niemiec na ZSRR Bandera ogłosił niepodległość Ukrainy.

Zwolennicy Bandery utworzyli podziemną Ukraińską Powstańczą Armię. UPA jest odpowiedzialna za rzezie polskiej ludności na Wołyniu w latach 1943-44. Dla Ukraińców Bandera jest bohaterem narodowym.