Choć język polski jest niezwykle bogaty jest wiele zwrotów, których zdecydowanie nadużywamy. Nie zawsze można powiedzieć, że są to błędy językowe, ale już samo ich używanie w różnych sytuacjach staje się męczące i denerwujące dla naszych rozmówców. Są to nie tylko kalki z języków obcych, ale także tzw. zwroty młodzieżowe czy nawet słowa pochodzące z gwary więziennej. Wybraliśmy dla Was najpopularniejsze przykłady i komentarze językoznawców. Sprawdźcie czy też używacie tych zwrotów, a może słyszycie je codziennie i tylko was drażnią?

KOLEJNE WYRAZY I ZWROTY ZNAJDZIECIE W NASZEJ GALERII. PORUSZAJCIE SIĘ PO NIEJ UŻYWAJĄC STRZAŁEK LUB GESTÓW NA TELEFONIE.

DESTYNACJA

Przykłady użycia: Destynacja - galeria handlowa, destynacja - Azja

W słowniku odnajdujemy dwa znaczenia.
1. środowiskowo: cel podróży
2. dawniej: przeznaczenie

Jeżeli mowa o żargonie środowiskowym to chodzi głównie o branże: turystyczną, transportową i lotniczą.

Na stronach Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego czytamy:

Wyrażenie destynacja Tunezja to przykład zapożyczania przez język polski wyrazów obcego pochodzenia. Rzeczownik destynacja został zaadaptowany do naszego języka jako odpowiednik słowa destination występującego w języku angielskim oraz francuskim. W językach tych destynacja znaczy ‘cel podróży, miejsce przeznaczenia’. Wyrażenie destynacja Tunezja zachowuje w języku polskim sens swych obcojęzycznych odpowiedników.

Należy podkreślić, że destynacja nie jest jeszcze notowana w słownikach wyrazów obcych, w przeciwieństwie do rzeczownika destynator ‘osoba, dla której coś przeznaczono’ (z fr. destinateur) oraz czasownika destynować ‘przeznaczać, wyznaczać’. Oba notowane przez słowniki wyrazy uznawane są jednak za zwroty dawne.

Myślę, że mijający czas pokaże, czy w użyciu pozostanie tradycyjne określenie cel podróży, czy też zostanie ono – przynajmniej w specjalistycznym języku biur podróży – wyparte przez wyraz obcego pochodzenia destynacja. Skłonna jestem uznać stosowanie słowa destynacja za wyraz pewnej maniery stylistycznej, którą uznaję za dość daleką od normy wzorcowej języka polskiego.

EPICKI, EPICKO

Przykłady użycia: epicka impreza, epicki film, epicko to rozegrał (np. sportowiec)

W słowniku języka polskiego PWN czytamy: Mamy tu do czynienia ze zjawiskiem tzw. neosemantyzacji, czyli nadaniu wyrazowi dobrze zakorzenionemu na rodzimym gruncie nowego znaczenia pod wpływem języka obcego.

Przymiotnik epic ma w angielszczyźnie szersze znaczenie niż w polszczyźnie, jego odpowiednikiem w języku polskim może być nie tylko przymiotnik epicki, lecz także przymiotniki imponujący, epokowy, heroiczny itp. O porażce dużego kalibru lepiej powiedzieć po polsku, że była ciężka, dotkliwa, sromotna, ale nie epicka. O filmie możemy natomiast powiedzieć, że był epicki, lecz nie wtedy, gdy się nam podobał, lecz wówczas, kiedy jego dominantę stanowił pełen rozmachu i złożony narracyjnie obraz ukazywanej na ekranie rzeczywistości.

Zasadniczo neosemantyzmy są uznawane za elementy błędne. Należy jednak dodać, iż czasami – na mocy kryterium uzualnego (użycia) – wchodzą do normy potocznej.

DEDYKOWANY

Przykłady użycia: dedykowany komputer, wycieczka dedykowana państwu, stojaki dedykowane rowerom...

Podstawowe znaczenie w języku polskim: poświęcić komuś utwór literacki, muzyczny lub dzieło sztuki, umieszczając w nim lub na nim dedykację

Opis współczesnego zastosowania w słowniku PWN: Chodzi o znaczenie dedykowania nieujęte w Słowniku języka polskiego. Angielskie dedicated line, dedicated IP address, dedicated server itp. to, odpowiednio, łącze, adres IP oraz serwer, które służą wyłącznie do określonego celu.

W języku – no dobrze: żargonie – informatycznym zaczęło się już mówić o dedykowanym łączu, adresie IP i serwerze. (...) Pytanie brzmi: czy ma sens takie rozszerzenie znaczenia słowa dedykowany, dedykować? Czy też jest to tylko niepotrzebna kalka z języka angielskiego?