Cisza wyborcza 2019: Kiedy się zaczyna i kończy? Jakie kary grożą za jej naruszenie? Co można pisać w internecie?

Cisza wyborcza to okres, w którym pod groźbą kary zabroniony jest jakikolwiek sposób agitacji (należy pamiętać, że cisza wyborcza obowiązuje również w internecie). Z założenia ma być to czas, w którym wyborcy - po zakończonej już kampanii - mogą zastanowić się, na kogo chcą zagłosować.

W czasie ciszy wyborczej zakazane są:

• wszelkie wystąpienia polityczne,
• manifestacje,
• audycje radiowe i telewizyjne z udziałem kandydatów,
• publikacje na temat kandydatów,
• naklejanie plakatów wyborczych,
• publikowanie sondaży wyborczych.

Ciszy wyborczej nie zakłócają plakaty kandydatów powieszone przed jej rozpoczęciem. Naruszeniem ciszy wyborczej nie jest także zachęcanie do wzięcia udziału w wyborach - o ile nie agituje się na rzecz konkretnego kandydata lub komitetu.

Naruszenie ciszy wyborczej według prawa (art. 498 kodeksu wyborczego) jest wykroczeniem, za które grozi kara grzywny - od 20 zł do 5 tys. zł. Dużo wyższą karę mogą jednak zapłacić ci, którzy w godzinach głosowania będą podawać wyniki sondaży - zarówno tych przeprowadzanych w dniu głosowania, jak i przedwyborczych. Kara grzywny może wynieść wtedy od 500 tys. do miliona złotych.

Według kodeksu wyborczego, zakaz agitacji rozpoczyna się o północy w dniu poprzedzającym dzień głosowania. To znaczy, że już od piątku 11 października, od godz. 00.00 w Polsce obowiązuje cisza wyborcza. Do kiedy trwa? Cisza wyborcza kończy się wraz z zakończeniem głosowania i zamknięciem lokali wyborczych. Jeśli w żadnej z obwodowych komisji wyborczych głosowanie nie zostanie zakłócone, cisza wyborcza zakończy się w niedzielę 13 października o godz. 21.

Art. 107. § 1. W dniu głosowania oraz na 24 godziny przed tym dniem prowadzenie agitacji wyborczej, w tym zwoływanie zgromadzeń, organizowanie pochodów i manifestacji, wygłaszanie przemówień oraz rozpowszechnianie materiałów wyborczych jest zabronione. § 2. Agitacja wyborcza w lokalu wyborczym oraz na terenie budynku, w którym ten lokal się znajduje, jest zabroniona

Nie we wszystkich krajach przed wyborami i w ich trakcie obowiązuje cisza wyborcza. Jednym z przykładów jest USA, gdzie w 1992 r. Sąd Najwyższy orzekł, że jest ona niezgodna z konstytucją. Zakazane jest tam tylko wieszanie plakatów lub inna forma agitacji w obrębie lokali wyborczych. Podobne zasady obowiązują też w wielu europejskich krajach: Wielkiej Brytanii, Austrii, Holandii, Belgii, Szwecji, Estonii, Słowacji i Niemczech.