Awans zawodowy nauczycieli zgodnie z nowym rozporządzeniem. Na czym polegają zmiany? Aktualne stopnie awansu

Awans zawodowy nauczycieli od września 2022 roku wygląda zupełnie inaczej. Spośród czterech stopni awansu zlikwidowano dwa z nich: nauczyciela stażystę i kontraktowego. W zamian wprowadzono stanowisko nauczyciela początkującego – bez żadnego stopnia awansu.

Zgodnie z nowymi przepisami przygotowanie do zawodu ma trwać niemal cztery lata. W drugim i ostatnim roku pracy takiego nauczyciela dokonywana będzie obligatoryjna ocena pracy. Osoba rozpoczynająca pracę w zawodzie ma być pod opieką mentora (starszego stażem nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego, który został wyznaczony przez dyrektora). Będzie on miał za zadanie dzielić się wiedzą i doświadczeniem, a także wspierać młodego nauczyciela w początkach kariery zawodowej.

Nauczyciel początkujący po upływie wyznaczonego czasu (3 lata i 9 miesięcy lub 2 lata i 9 miesięcy w wymiarze skróconym) może ubiegać się o stanowisko nauczyciela mianowanego. Taka osoba będzie musiała:

• spełnić konkretne wymagania kwalifikacyjne;
• uzyskać co najmniej dobrą ocenę pracy w ostatnim roku przygotowania do zawodu;
• uzyskać pozytywną opinię o przeprowadzonych zajęciach;
• zdać egzamin na nauczyciela mianowanego.

Pierwszym stopniem awansu jest obecnie nauczyciel mianowany. Osoba, która chce uzyskać stopień nauczyciela dyplomowanego, będzie musiała:

• spełnić wymagania kwalifikacyjne;
• posiadać co najmniej bardzo dobrą ocenę pracy uzyskaną w ostatnim roku pracy przed złożeniem wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego;
• uzyskać akceptację komisji kwalifikacyjnej.
• Nauczycielem dyplomowanym będzie mogła zostać osoba, która przepracowała co najmniej 5 lat i 9 miesięcy na stanowisku nauczyciela mianowanego (w skróconym trybie 4 lata i 9 miesięcy).

Zgodnie z nowymi zasadami ścieżka rozwoju nauczyciela przedstawia się w następujący sposób:

• Nauczyciel początkujący – bez stopnia awansu;
• Nauczyciel mianowany;
• Nauczyciel dyplomowany.

Najważniejsze zmiany w awansie zawodowym nauczycieli, które obowiązują od września 2022 roku to:

• Inna ścieżka awansu (likwidacja stopnia nauczyciela stażysty i kontraktowego);
• Zmiana procedury awansu (m.in. odejście od odbywania staży, przygotowywania planów rozwoju zawodowego oraz sprawozdań z ich realizacji);
• Wprowadzenie wymogu prowadzenia przez nauczyciela zajęć w obecności komisji w wymiarze jednej godziny w drugim oraz ostatnim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela;
• Inne pensje dla nauczycieli rozpoczynających pracę w zawodzie.

Ponadto nauczyciele będą musieli przeznaczyć jedną godzinę w tygodniu na konsultacje z rodzicami lub uczniami.

Nauczyciel kontraktowy od września 2022 niezależnie od tego, ile lat przepracował, stanie się nauczycielem początkującym, tak jak osoby, które dopiero wchodzą do zawodu. W przepisach przejściowych uwzględniona została sytuacja nauczycieli, którzy już uzyskali stopień nauczyciela kontraktowego lub rozpoczęli staż, chcąc uzyskać ten stopień.

Wymiar stażu na stopień nauczyciela zostanie skrócony o rok, w przypadku nauczycieli, którzy do dnia 31 sierpnia 2022 roku uzyskają stopień nauczyciela kontraktowego i przed dniem 1 września 2021 roku nie rozpoczęli stażu na stopień nauczyciela mianowanego.

– W przypadku nauczycieli, którzy na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2019 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 1287) odbyli staż na stopień nauczyciela kontraktowego w wymiarze 12 miesięcy, i którzy nie rozpoczęli stażu na stopień nauczyciela mianowanego przed dniem 1 września 2022 r., staż na stopień nauczyciela mianowanego będzie trwał 9 miesięcy – można przeczytać w uzasadnieniu do nowelizacji ustawy.

Podobnie sytuacja będzie wyglądała z nauczycielami mianowanymi, którzy do wejścia przepisów nie uzyskali stopnia nauczyciela dyplomowanego. Będą oni mogli zrobić to zgodnie z wcześniej obowiązującymi zasadami do 2027 roku. O dwa lata skróci się im wymagany okres pracy, jeśli odbyli staż na stopień nauczyciela mianowanego zgodnie ze starymi przepisami, przed 1 września 2022 roku uzyskali stopień nauczyciela mianowanego z mocy prawa oraz uzyskali stopień nauczyciela mianowanego, będąc urlopowanym ze względu na pełnienie funkcji w związkach zawodowych, po upływie 5 lat od dnia nadania stopnia nauczyciela kontraktowego.

Jak zapewniono w uzasadnieniu ustawy nowelizującej Kartę Nauczyciela, czas trwania awansu zawodowego nie ma ulec zmianie.

– Zgodnie z projektowanymi rozwiązaniami, łączny czas trwania całej ścieżki awansu zawodowego nauczycieli (od podjęcia pracy w szkole do uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego) nie ulegnie zmianie, także dla nauczycieli będących obecnie w trakcie ścieżki awansu zawodowego, co zostanie zapewnione w przepisach przejściowych – brzmi treść dokumentu.