Kto powinien złożyć PIT-37 i jak go wypełnić

Jest on przeznaczony zarówno dla osób, które rozliczają się z podatku indywidualnie, jak i dla wspólnie rozliczających się małżonków oraz dla samotnych rodziców korzystających z możliwości preferencyjnego rozliczenia.

Kto się rozlicza
Na formularzu PIT-37 rozliczają się podatnicy, którzy uzyskali przychody wyłącznie z Polski, opodatkowane na ogólnych zasadach (czyli z zastosowaniem skali podatkowej). Dotyczy to przede wszystkim dochodów z tytułu:
*wynagrodzeń i innych przychodów ze stosunku pracy (także spółdzielczego stosunku pracy), stosunku służbowego oraz chałupnictwa,
*emerytur lub rent krajowych (także rent socjalnych i strukturalnych),
*świadczeń przedemerytalnych,
*zasiłków przedemerytalnych,
*należności z tytułu członkostwa w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych bądź innych spółdzielniach zajmujących się produkcją rolną,
*zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego,
*stypendiów,
*przychodów z działalności wykonywanej osobiście (między innymi na podstawie umów zlecenia, kontraktów menedżerskich, a także z tytułu zasiadania w radach nadzorczych, pełnienia obowiązków społecznych lub działalności sportowej),
*przychodów z praw autorskich i innych praw majątkowych,
*świadczeń wypłaconych z Funduszu Pracy lub Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
*należności za pracę przysługujących tymczasowo aresztowanym oraz skazanym,
*należności z umowy aktywizacyjnej.

Na opisywanym dziś formularzu nie mogą się rozliczać podatnicy, którzy:
*prowadzili pozarolniczą działalność gospodarczą,
*uzyskali przychody z działów specjalnych produkcji rolnej,
*są zobowiązani doliczyć do uzyskanych dochodów dochody małoletnich dzieci,
*obniżają dochody o straty z ubiegłych lat,
*uzyskali przychody ze źródeł położonych poza granicami Polski.

Małżonkowie mogą rozliczyć się wspólnie, korzystając z formularza PIT-37, pod warunkiem że każde z nich spełnia warunki pozwalające na rozliczenie na tym właśnie formularzu.

Jak się wypełnia
Formularz PIT-37 (brązowy) składa się z trzech stron. Na górze pierwszej z nich znajduje się rubryka, w której należy wpisać swój NIP (numer identyfikacji podatkowej). Jeżeli podatnik rozlicza się wspólnie z małżonkiem, w sąsiednim polu należy wpisać NIP małżonka. Dla prawidłowości rozliczenia nie ma znaczenia, NIP którego z małżonków został podany jako pierwszy.
Kolejność podania numerów identyfikacji podatkowej decyduje jednak o kolejności wpisywania danych małżonków w dalszych rubrykach. Jeśli na przykład jako pierwszy wpisany zostanie NIP męża, jego dane powinny być wpisywane jako pierwsze w dalszych częściach zeznania. Mąż występuje wówczas w zeznaniu jako "podatnik", zaś żona jako "małżonek". W rubryce nr 5 podaje się rok podatkowy, którego dotyczy rozliczenie (a więc 2008).

W rubryce nr 6 należy zaznaczyć, czy podatnik rozlicza się indywidualnie (kwadrat pierwszy), wspólnie z małżonkiem (kwadrat drugi), wspólnie ze zmarłym małżonkiem (kwadrat trzeci) czy też korzystając z preferencji dla samotnych rodziców (kwadrat czwarty). Rubryki nr 7 i 8 powinny zostać wypełnione jedynie przez te osoby, które mieszkają poza Polską, w innym kraju Unii Europejskiej, państwie Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Konfederacji Szwajcarskiej, ale na swój wniosek chcą przychody z 2008 roku opodatkować w naszym kraju, według skali podatkowej.

Część A
W tym miejscu formularza należy podać nazwę urzędu skarbowego właściwego dla miejsca zamieszkania podatnika w ostatnim dniu roku 2008. Jeśli jest to zeznanie podatkowe, a nie korekta złożonego wcześniej zeznania, zaznacza się pierwszy kwadrat w rubryce nr 10.

Część B
Wypełnienie tej części formularza nie powinno nastręczać żadnych trudności. Wpisuje się w niej dane osobowe podatnika (ewentualnie także małżonka) wraz z pełnym adresem zamieszkania (a nie zameldowania, jeśli są to różne adresy!). Powinien być to adres, pod którym podatnik zamieszkiwał 31 grudnia 2008 roku.

Część C
Podstawą do wypełnienia rubryk w tej części formularza są dane o wysokości zeszłorocznych przychodów, przekazane podatnikowi przez płatnika składek (pracodawcę, zleceniodawcę, ZUS).

Podatnik (ewentualnie także jego małżonek) w kolumnie b powinien podać wysokość swoich przychodów w rozbiciu na ich źródła. I tak osobno podaje się przychody:
*ze stosunku pracy, stosunku służbowego, spółdzielczego, chałupnictwa, a także z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacone przez zakład pracy,
*w postaci świadczeń (przede wszystkim emerytur i rent),
*z tytułu praw autorskich,
*z innych źródeł.

Z zachowaniem analogicznego podziału należy podać koszty uzyskania przychodów (kolumna c), następnie obliczyć dochód (czyli różnicę między przychodem a kosztem uzyskania przychodu), a w sytuacji, gdy koszty uzyskania przychodów są wyższe od przychodów - stratę (od kosztów uzyskania przychodu odejmuje się przychód).

W ostatniej z kolumn (f) podaje się wysokość zaliczki pobranej przez płatnika (na przykład pracodawcę). W punkcie 6 rubryki C1 należy podsumować wysokość przychodów, kosztów ich uzyskania, dochodów, strat i zaliczek pobranych przez płatnika ze wszystkich wymienionych wcześniej źródeł. Jeśli podatnik rozlicza się z małżonkiem, analogiczne podsumowanie musi się znaleźć w punkcie 6 rubryki C2.

Część D
Do rubryk 93 i 94 wpisuje się wysokość składek na ubezpieczenie społeczne potrąconych w 2008 roku. Wysokość ta wynika z informacji, którą każdy z podatników powinien dostać od swojego płatnika (np. od pracodawcy). Kolejne rubryki służą do wykazania wysokości dochodu po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne (od kwoty z pozycji 64 odejmuje się kwotę z pozycji 93, a w przypadku małżonka podatnika - od kwoty z pozycji 91 odejmuje się kwotę z pozycji 94).

Podatnicy, którzy korzystają z ulg podatkowych, kolejne rubryki powinni wypełniać równocześnie z wypełnianiem załączników do PIT-37. Załącznik PIT/D służy do rozliczania ulg mieszkaniowych, zaś PIT/O do rozliczania pozostałych ulg. W rubrykach 99 i 100 należy wykazać ulgi rozliczone w części B załącznika PIT/O, chodzi tu przede wszystkim o ulgi: z tytułu darowizn, rehabilitacyjną, internetową, za nabycie nowych technologii. Ulgi mieszkaniowe odliczane od dochodu (rozliczone w części B1 załącznika PIT/D) wykazuje się w rubrykach 101-104. W rubryce 105 wykazuje się dochód po odliczeniach (od kwot z rubryk 97 i 98 odejmujemy sumę kwot z rubryk 99-101 i 103).

Część E
W tym miejscu oblicza się podatek. Dla podatników, którzy rozliczają się indywidualnie, podstawę jego obliczenia stanowi kwota z rubryki 105. Dla pozostałych (rozliczających się wspólnie z małżonkiem lub korzystających z preferencyjnego rozliczenia dla samotnych rodziców) podstawą jest połowa kwoty z rubryki 105 (pamiętajmy, że w tym przypadku podatek zostanie zapłacony od połowy dochodów, ale w podwójnej wysokości).

Znając podstawę i korzystając ze skali podatkowej, można obliczyć podatek i wpisać jego wysokość do rubryki 107. W kolejnej rubryce wykazuje się doliczenia do podatku (dotyczy to na przykład sytuacji, gdy podatnik otrzymał w 2008 roku zwrot wcześniej zapłaconych i odliczonych składek na ubezpieczenie zdrowotne). Wysokość podatku uwzględniającą doliczenia wykazuje się w rubryce 109.

Część F
Na podstawie informacji przekazanej przez płatnika składek (np. pracodawcę) w rubrykach 110 i 111 wykazuje się wysokość składek na ubezpieczenie zdrowotne (jeśli podatnik lub jego małżonek pracował za granicą, wypełnia się także rubryki 112 i 113). Następnie wpisuje się ulgi rozliczone w części C załącznika PIT/O, a więc przede wszystkim ulgę prorodzinną i ulgę z tytułu zatrudnienia niani. Po tych odliczeniach ponownie oblicza się wysokość podatku (od kwoty z rubryki 109, należy odjąć kwoty z rubryk 110, 111, 114 i 115). Następnie wykazuje się ulgi mieszkaniowe odliczane od podatku (rozliczone w części C2 załącznika PIT/D).

Część G
Możliwe jest już obliczenie wysokości zobowiązania podatkowego. Podatek należny wykazujemy w rubryce 120. Oblicza się go, odejmując od kwoty z pozycji 116, kwotę z pozycji 118. W rubryce 121 wykazujemy sumę zaliczek pobranych przez płatników (suma kwot z rubryk 65 i 92). Teraz można już obliczyć kwotę, którą będziemy musieli zapłacić fiskusowi bądź też kwotę nadpłaconego podatku.

Jeśli różnica między podatkiem należnym (rubryka 120) a sumą zaliczek pobranych przez płatników (rubryka 121) jest liczbą dodatnią, wpisujemy ją w rubryce 122. Tak ustaloną sumę powinniśmy dopłacić fiskusowi. Jeśli zaś różnica między sumą zaliczek pobranych przez płatników (rubryka 121) a podatkiem należnym (rubryka 120) jest liczbą dodatnią, wpisujemy ją w rubryce 123. Tak ustalona suma jest nadpłatą, którą powinien zwrócić nam urząd skarbowy.

Część H
W niej możemy wskazać organizację pożytku publicznego, na rzecz której chcemy przekazać 1 proc. należnego podatku. Trzeba podać pełną nazwę organizacji i jej numer w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Część I
Można w niej podać dodatkowe informacje, na przykład swój numer telefonu.

Część J
Służy ona do wskazania liczby i rodzaju załączników do formularza PIT-37.

Część K
To ostatnia część wypełniana przez podatnika. Podatnik (a przy wspólnym rozliczeniu także małżonek) powinien złożyć w niej własnoręczny podpis. Bez podpisu zeznanie nie będzie ważne.

Formularz PIT-37 jest przeznaczony między innymi dla pracowników, emerytów i rencistów, którzy rozliczają dochody według skali podatkowej