Nasza akcja: karta praw dziadków

Nie było naszym zamiarem pisanie nowego kodeksu rodzinnego. Chcieliśmy wam tylko pomóc w szczerej rodzinnej rozmowie. Na ogłoszeniu Karty nie kończymy naszej akcji. Chcielibyśmy się dowiedzieć, jak wasze rodziny ją przyjęły. Proponujemy, by rodzice wspólnie z dziadkami porozmawiali o Karcie. Piszcie do nas, co o niej sądzicie, które z punktów pomogły wam rozwiązać drażliwe problemy, a z którymi się nie zgadzacie. Najciekawsze listy opublikujemy i nagrodzimy książkami. Nasz adres: [email protected] lub ul. Domaniewska 41, 02-672 Warszawa

1Dziadkowie mogą, ale nie muszą pomagać dzieciom przy wychowaniu wnuków. Mają prawo do własnego życia, pasji, rozwoju, kształcenia się, do spędzania wolnego czasu tak, jak tego pragną. Nie wolno wymagać od nich, aby rezygnowali ze spotkań z przyjaciółmi, podróży. Mają prawo robić to, co lubią, nie poświęcać się, nie rezygnować z przyjemności. Spełnieni, szczęśliwi dziadkowie to wspaniałe towarzystwo. A od sfrustrowanej, wiecznie narzekającej babci wnuczka przejmie złe nawyki. Dziadkowie swoje zobowiązania rodzicielskie wypełnili, wychowując swoje dzieci. Zapewniając im miłość, opiekę, wykształcenie. Nawet jeśli nie pracują, nie oznacza to, że cały swój wolny czas muszą poświęcić wnukom.

2Dziadkowie mają prawo odmówić opieki nad wnukami. I nie tracą przez to prawa do miłości i opieki ze strony własnych dzieci. Na to już zapracowali, zajmując się nimi przez kilkadziesiąt lat. Ani dziadkowie, ani ich dzieci nie powinni łączyć tych dwóch zobowiązań. Każde inne postępowanie sprawia wrażenie szantażu.

3Dziadkowie oraz rodzice wspólnie i precyzyjnie ustalają zasady pomocy przy wnukach. Ile dni w tygodniu i przez ile godzin mogą opiekować się wnukami. Na ile pozwoli im wiek i stan zdrowia. Na czym ta opieka ma polegać. Czy dziadkowie mają tylko zajmować się wnukami, czy też przygotowywać im posiłki, czy nawet gotować dla całej rodziny
i prowadzić dom (np. sprzątać czy robić zakupy). Zauważaj to, co robią dziadkowie. Nigdy nie jest za dużo pochwał i wyrazów wdzięczności.

4Dziadkowie nie są tanią siłą roboczą. Nie może być tak, że rodziców stać na samochód, plazmę i wycieczki zagraniczne, a tłumaczą, że nie mają pieniędzy na nianię, więc to dziadkowie muszą zająć się wnukami.

5Dziadkowie nie mogą ponosić kosztów opieki nad wnukami. Rodzina musi ustalić, kto płaci za utrzymanie dziecka, gdy przebywa ono u dziadków. Nie może być tak, że z niskich emerytur płacą za jedzenie, dodatkowe zajęcia czy transport dziecka. Dziadkowie mogą pomagać finansowo swoim dzieciom, ale nie jest to ich obowiązkiem. Rodzice powinni zaproponować zwrot kosztów opieki nad dzieckiem. Albo zrewanżować się wartościowym prezentem, np. sfinansować remont łazienki czy kuchni, wymianę pralki, lodówki lub wyjazd na wycieczkę bądź wczasy.

6Dziadkowie, zwłaszcza gdy rezygnują z pracy zarobkowej, by zajmować się wnukami, mają prawo do zapłaty. Jej wysokość powinna być ustalona po otwartej rozmowie. Ta sprawa musi być jasno postawiona od początku, żeby uniknąć kłopotliwych sytuacji. Mimo że dziadkowie decydują się przyjmować pieniądze za opiekę nad wnukami, nie muszą wykonywać każdego polecenia swoich dzieci. Nawet wtedy nie są bowiem pracobiorcami.

7Opieka nad wnukami nie może wywracać do góry nogami życia dziadków. Jeśli babcia ogląda codziennie swój ulubiony serial, to ma do tego prawo, nawet jeżeli córka uważa to za stratę czasu i nie chce, żeby jej dziecko też go oglądało. Jeśli jednak dziadek pali papierosy, to córka ma prawo prosić ojca, żeby nie palił przy wnukach. Ale nie może żądać, żeby rzucił palenie.

8Dziadkowie mają prawo rozpieszczać wnuki. To ich święte prawo. Nie oni bowiem odpowiadają za wychowanie najmłodszych. Nie muszą robić tego, co rodzice, czyli ustalać zasad, podejmować trudnych decyzji, stawiać wymagania i je egzekwować. To rodzice dbają o wartości materialne i wychowanie dzieci. Dziadkowie powinni dawać wnukom najwięcej ciepła, miłości, akceptacji i bezpieczeństwa.

9Dziadkowie mogą radzić rodzicom, jak wychowywać dzieci, ale nie wolno im dyktować zasad wychowawczych. Nawet jeśli nie podobają im się te, które stosują rodzice. To oni odpowiadają za dzieci i ustalają zasady, według których chcą je wychowywać. Dziadkowie zawsze muszą brać pod uwagę oczekiwania i opinie rodziców. Powinni wiedzieć, że jeśli będą lekceważyć zdanie rodziców, ci mogą ograniczyć ich kontakt z wnukami.

10Dziadkowie muszą uwzględniać zasady nowoczesnej diety i dbania o zdrowie dzieci. Nie przegrzewać ich, nie przekarmiać i nie zabraniać ruchu na świeżym powietrzu. To szczególnie ważne, bo zasady zdrowego życia szybko się zmieniają, a dziadkowie nie zawsze za nimi nadążają. Jeśli nie chcą słuchać swoich dzieci, warto, by te wsparły się opinią lekarzy, specjalistów.

11Dziadkom nie wolno bić czy karać klapsem dzieci, nawet jeśli w ich młodości takie metody wychowawcze były uważane za dobre. To nie znaczy, że mają w ogóle nie karać wnuków. Zawsze jednak te kary powinny być wcześniej uzgodnione z rodzicami i nie być bardziej drastyczne od tych stosowanych przez rodziców. Wychowując dzieci, nie wolno bowiem odraczać kar ani tym bardziej straszyć maluchy rodzicami. Jeżeli dziadkowie nie dają sobie rady z krnąbrnymi wnukami, lepiej, żeby ograniczyli swoją opiekę do niezbędnego minimum.
12Dziadkowie mają prawo znać opinię swoich dzieci, jak oceniają one ich opiekę nad wnukami. Potrzebne są częste szczere rozmowy o tym, co się zdarzyło, jakie były trudności i kłopoty. Sprawiedliwe, przemyślane uwagi krytyczne oraz słowa uznania zapewnią dobre relacje między dziadkami - dziećmi -wnukami. Nie może być tak, że rodzice na prawo i lewo obgadują dziadków, a nie potrafią im powiedzieć w oczy, z czego są niezadowoleni, czego nie akceptują, jakie są ich oczekiwania.

13Dziadkowie nigdy nie krytykują swoich dzieci przy wnukach. Rodzicom też nie wolno źle mówić o dziadkach przy swoich dzieciach. Wzajemne pretensje dorośli powinni spokojnie i rzeczowo przekazywać sobie w cztery oczy. Możemy się ze sobą nie zgadzać, ale musimy się nawzajem szanować. Tego nauczmy następne pokolenie.

14Dziadkowie nie mogą być przeciążani obowiązkami związanymi z opieką nad wnukami. Mają obowiązek dbać o swoje zdrowie i dobre samopoczucie. Muszą mieć czas na zrobienie badań, odpoczynek, relaks, nawet na "zwolnienia lekarskie". Tylko kiedy będą wypoczęci, opieka nad wnukami będzie im sprawiała radość i dodawała chęci do życia.

15Dziadkowie nie mogą dać się zamknąć w domu z wnukami. Babcia, która wyłącznie gotuje pomidorową, i dziadek, który tylko chodzi do kiosku po papierosy, nie będą autorytetem dla swoich wnuków.

16Rozwód rodziców nie jest rozwodem między wnukami i dziadkami. Dziadkowie zachowują prawo do opieki i kontaktów z wnukami. Są one tak samo ważne dla najmłodszego i najstarszego pokolenia. Sprzyjają rozwojowi emocjonalnemu i zachowaniu więzów wielopokoleniowej rodziny. Dają poczucie trwałości i bezpieczeństwa. Podobnie wyjazd za granicę rodziców nie jest powodem, by zerwać kontakty między wnukami i dziadkami. Rodzice powinni robić wszystko, by je podtrzymywać

17Dziadkowie mają prawo wiedzieć, dlaczego dzieci chcą, żeby to oni zajmowali się wnukami. Usłyszeć od swoich dzieci, że te im ufają, że zależy im na przekazaniu wartości i rodzinnych tradycji.