Dzisiaj, w kolejnym odcinku cyklu "Dziennika Polskiego" i Oddziału IPN w Krakowie, przedstawiamy Państwu fotografie związane z działalnością prowadzoną w Krakowie przez Federację Młodzieży Walczącej (FMW), Konfederację Polski Niepodległej (KPN), Niezależne Zrzeszenie Studentów (NZS) oraz Ruch Wolność i Pokój (WiP).
Rozpoznaj się na zdjęciach z PRL-u >>
Interesuje nas, kim są ludzie, którzy na Rynku Głównym jawnie występują przeciwko obecności w Polsce Armii Czerwonej. I kto przez okno Collegium Novum UJ wywiesza transparent z poparciem dla strajkujących hutników?
W pierwszej połowie 1989 r. rzecznik komunistycznego rządu Jerzy Urban podczas konferencji prasowej nazwał młodych krakowskich opozycjonistów "Terrorystyczną Grupą Krakowską". - Bardzo nam to zaimponowało i poczuliśmy się przez reżim w pewnym sensie nobilitowani - wspominał po latach Grzegorz Surdy, działacz NZS i współzałożyciel Ruchu WiP.
NZS, który powstał po strajkach sierpniowych 1980 r., został zdelegalizowany 5 stycznia 1982 r. Kiedy twórcy "pierwszego" NZS skończyli studia, działalność tej organizacji nieco osłabła, by przybrać na sile w ostatnich latach PRL-u. Np. na wiosnę 1988 r. NZS wsparł protestami strajk w nowohuckim kombinacie. A zimą i na wiosnę 1989 r. zaangażował się w walkę z obecnością w Polsce wojsk sowieckich.
U zarania Ruchu Wolność i Pokój leżał sprzeciw wobec przymusowej służby wojskowej. Na przełomie marca i kwietnia 1985 r. w kościele św. Stanisława na krakowskim Dąbiu odbyła się głodówka w obronie działacza NZS ze Szczecina Marka Adamkiewicza, który odmówił złożenia przysięgi mówiącej o "braterskim przymierzu z Armią Radziecką". Czwartego kwietnia 1985 r., po mszy św., odczytano deklarację założycielską Ruchu WiP. Podpisali ją m.in. Radosław Huget, Bogdan Klich i Jan Rokita. Uczestnicy WiP organizowali m.in. akcję odsyłania książeczek wojskowych do MON; żądali wprowadzenia zastępczej służby wojskowej i wyjścia Sowietów z Afganistanu.
FMW została oficjalnie zawiązana w 1984 r. w Warszawie, a środowisko krakowskie przyłączyło się do niej w listopadzie 1985 r. Najbardziej radykalni byli członkowie FMW z Nowej Huty, reprezentowani m.in. przez Piotra Fugiela (syna Kazimierza Fugiela, działacza "S" w Hucie im. Lenina) i Włodzimierza Pietrusa. Nie dopuszczali kompromisów z władzą komunistyczną. Młodzi ludzie wychowani w robotniczej dzielnicy, typowi "zadymiarze", ponad wszystko przedkładali udział w ulicznych demonstracjach.
Zadymy, bitwy na kamienie z zomowcami, rozrzucanie ulotek i malowanie murów, okupowanie Komitetu Krakowskiego PZPR to także zasługi młodzieżowców Konfederacji Polski Niepodległej - partii założonej w 1979 r. przez Leszka Moczulskiego.
NAPISZCIE DO NAS
Zapraszamy Czytelników w podróż do czasów PRL-u. Z miliona fotografii znajdujących się w archiwach Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie, a stworzonych w ramach działań operacyjnych przez Służbę Bezpieczeństwa, wybraliśmy te, które dotyczą najważniejszych wydarzeń lat 80. XX wieku.
Były już m.in. fotografie z I pielgrzymki Jana Pawła II do Polski i zadym na ulicach Krakowa w stanie wojennym. Przed nami te, które dokumentują działalność m.in. Konfederacji Polski Niepodległej i Federacji Młodzieży Walczącej, wojnę z pomnikiem Lenina itd. Kto znajduje się na tych zdjęciach? Liczymy na pomoc Czytelników: jeśli rozpoznajecie siebie, bliskich, znajomych, sąsiadów itp., napiszcie na adres: [email protected] .Co poniedziałek na łamach "Dziennika Polskiego" i na stronie internetowej www.dziennikpolski24.pl publikujemy kolejne fotografie z zasobów archiwalnych IPN.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
