Co grozi za złożenie PIT po terminie? Jak uniknąć kary?

Ewa Matyszewska, [email protected]
Bruno Fidrych/Polskapresse
Za wysłanie zeznania rocznego za 2011 r. po 30 kwietnia 2012 r. podatnik może dostać grzywnę. Gdy taka sytuacja pojawia się nie po raz pierwszy konsekwencje podatkowe mogą być bardziej dotkliwe.

Każdy podatnik musi pamiętać o wywiązywaniu się z obowiązków wobec fiskusa. Jednym z nich jest składanie raz w roku zeznań: PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38 lub PIT-39. Na ich wypełnienie i przesłanie do skarbówki podatnicy mają czas do końca kwietnia roku następnego po roku, którego rozliczenie dotyczy. Tłumacząc tę zasadę, ostatnim dniem na wypełnienie PIT za 2011 r. był 30 kwietnia 2012 r.

Gdy podatnik zapomniał o tych obowiązkach i nie złożył rocznego PIT, urząd skarbowy może wymierzyć mu grzywnę. Urzędnicy zaczną od wezwania podatnika w celu wyjaśnienia, dlaczego nie złożył PIT za 2011 r.

To niestety nie koniec przykrych konsekwencji. Jeśli podatnik chciał się rozliczyć wspólnie z małżonkiem lub jako rodzic samotnie wychowujący dziecko, a złożył PIT po ustawowym terminie, straci możliwość skorzystania z tych preferencji.

Brak zeznania...
Niezłożenie zeznania PIT przez podatnika zagrożone jest karą grzywny za wykroczenie skarbowe, która może być wymierzona w granicach od 1/10 do dwudziestokrotności wysokości minimalnego wynagrodzenia. Aktualnie, przy minimalnym wynagrodzeniu wynoszącym 1500 zł, kara grzywny może być wymierzona w wysokości od 150 zł do 30 000 zł.

Z przepisów ustawy o PIT wynika, że podatnicy są zobowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Obowiązek złożenia zeznania podatkowego spoczywa na wszystkich podatnikach, którzy uzyskali w roku podatkowym dochody podlegające opodatkowaniu, bez względu na to, czy wysokość tych dochodów spowodowała powstanie zobowiązania podatkowego, czy też nie. Nie zwalnia się z tego obowiązku osób, u których w wyniku obliczenia podatek należny za dany rok podatkowy w ogóle nie wystąpił (podatek należny = 0 zł). Jeśli zarobki podatnika za 2011 r. nie przekroczyły kwoty wolnej od podatku - 3091 zł - nie powstanie u niego obowiązek zapłaty PIT. Wtedy w zeznaniu rocznym podatnik wykazuje nadpłatę podatku, jeśli od tych zarobków zostały odprowadzone zaliczki na podatek dochodowy.

...i wpłaty
Może się też zdarzyć tak, że podatnik nie złoży zeznania podatkowego oraz nie wpłaci należnego PIT (jeśli kwota do dopłaty wyszła mu z obliczeń). Wtedy w zależności od wysokości nieterminowo wpłaconego podatku popełniony czyn kwalifikowany jest jako wykroczenie albo przestępstwo skarbowe. Kwotę graniczną między wykroczeniem a przestępstwem skarbowym stanowi kwota wynosząca 5-krotność minimalnego wynagrodzenia, czyli obecnie 7500 zł.

W takim przypadku sankcje za wykroczenie skarbowe mogą wynieść od 1/10 do dwudziestokrotności wysokości minimalnego wynagrodzenia. Oznacza to, że kara grzywny może być wymierzona w wysokości od 150 zł do 30 000 zł. Natomiast za przestępstwo skarbowe grozi kara grzywny lub kara pozbawienia wolności do lat 5 albo obie te kary łącznie.
Kara grzywny za przestępstwo skarbowe orzekana jest w stawkach dziennych od 10 do 720 stawek dziennych. Jedna stawka dzienna nie może być niższa od 1/30 części minimalnego wynagrodzenia. Nie może też przekraczać jej czterystukrotności. Przy obecnie obowiązującej wysokości minimalnego wynagrodzenia (1500 zł) rozpiętość stawki dziennej kształtuje się od 50 zł do 20 000 zł. Natomiast kara pozbawienia wolności może być orzeczona od 5 dni do 5 lat. Z kolei kara nadzwyczajnie obostrzona nie może przekroczyć 10 lat kary pozbawienia wolności.
Działanie uporczywe...

Urzędnicy skarbowi spotykają się z recydywistami, jeśli chodzi o nieskładnie zeznań i niewpłacanie podatku. W takich przypadkach działanie podatnika uznawane jest jako uporczywe. Z przepisów kodeksu karnego skarbowego wynika, że podatnik, który uporczywie nie wpłaca w terminie podatku, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe. Trzeba zaznaczyć, że sąd może odstąpić od wymierzenia tej kary, jeżeli przed wszczęciem postępowania w sprawie o wykroczenie skarbowe wpłacono w całości należny podatek na rzecz właściwego organu.

... można naprawić
Warto wiedzieć, że nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, kto złożył prawnie skuteczną w rozumieniu Ordynacji podatkowej korektę deklaracji podatkowej wraz z uzasadnieniem przyczyny korekty i w całości uiścił, niezwłocznie lub w terminie wyznaczonym przez uprawniony organ, należność publicznoprawną uszczuploną lub narażoną na uszczuplenie.

Zatem podatnik nie dostanie grzywny z urzędu skarbowego, jeśli poprawił błędy w deklaracji i zapłacił brakujący podatek.

Czynny żal...
Jeśli zdarzy nam się nie złożyć rocznego PIT, są pewne mechanizmy, które pozwolą zmniejszyć lub wyeliminować ryzyko kary. Zgodnie z art. 16 kodeksu karnego skarbowego nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu. To czynny żal, czyli przyznanie się przed fiskusem do popełnionego błędu.

Zasadę tę stosuje się tylko wtedy, gdy w terminie wyznaczonym przez organ postępowania przygotowawczego uiszczono w całości wymagalną należność publicznoprawną uszczuploną popełnionym czynem zabronionym. Jeżeli czyn zabroniony nie polega na uszczupleniu tej należności, a orzeczenie przepadku przedmiotów jest obowiązkowe, sprawca powinien złożyć te przedmioty, a w razie niemożności ich złożenia - uiścić ich równowartość pieniężną.

Jeżeli złożone przedmioty podlegające przepadkowi mogą ulec szybkiemu zniszczeniu lub zepsuciu, ich przechowywanie byłoby połączone z niewspółmiernymi kosztami lub nadmiernymi trudnościami albo powodowałoby znaczne obniżenie ich wartości, organ postępowania przygotowawczego nakłada na sprawcę obowiązek uiszczenia ich równowartości pieniężnej (z pewnymi wyjątkami).
... musi mieć odpowiednią formę
Czynny żal powinien być złożony na piśmie albo przekazany ustnie do protokołu. Zawiadomienie jest bezskuteczne, jeżeli zostało złożone:
w czasie, kiedy organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego;
* po rozpoczęciu przez organ ścigania czynności służbowej, w szczególności przeszukania, czynności sprawdzającej lub kontroli zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, chyba że czynność ta nie dostarczyła podstaw do wszczęcia postępowania o ten czyn zabroniony.

Przepisy dotyczące czynnego żalu nie mają zastosowania wobec sprawcy, który:
* kierował wykonaniem ujawnionego czynu zabronionego;
* wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, polecił jej wykonanie ujawnionego czynu zabronionego;
* zorganizował grupę albo związek mające na celu popełnienie przestępstwa skarbowego albo taką grupą lub związkiem kierował, chyba że zawiadomienia dokonał ze wszystkimi członkami grupy lub związku;
* nakłaniał inną osobę do popełnienia przestępstwa lub wykroczenia skarbowego w celu skierowania przeciwko niej postępowania o ten czyn zabroniony.

1. Czy spóźniona deklaracja pozbawia wspólnego rozliczenia męża i żony
Małżonkowie od początku stycznia 2012 r. przebywają w Niemczech. Wrócą we wrześniu. Czy mogą wspólne zeznanie PIT za 2011 r. złożyć dopiero po powrocie do kraju?

Terminowe rozliczenie PIT jest kluczową sprawą przy rozliczeniu małżonków. Przepisy ustawy o PIT przewidują, że wspólne opodatkowanie męża i żony nie ma zastosowania do podatników, którzy wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym złożą po terminie na złożenie PIT. Jeśli przykładowo małżonkowie PIT za 2011 r. złożą 1 września 2012 r., nie będą mogli rozliczyć się wspólnie. Wtedy każdy z małżonków musi złożyć indywidualne zeznanie podatkowe.

2. Jak rozumieć pojęcie "narażenie podatku na uszczuplenie"
Podatnik nie wykazał w PIT za 2011 r. wszystkich dochodów, bo musiałby dopłacić PIT za 2011 r. Czy naraża w ten sposób budżet na straty?

Niewskazanie w deklaracji kwoty podatku należnego to też narażenie na uszczuplenie podatku, ale nie tylko. Narażeniem na uszczuplenie podatku jest przede wszystkim niezadeklarowanie należnej kwoty podatku, od którego uiszczenia sprawca się w ten sposób uchylił, a ponadto w szczególności niezgłoszenie właściwemu organowi podatkowemu przedmiotu opodatkowania, niezgłoszenie danych mogących mieć wpływ na ustalenie zobowiązania podatkowego lub jego wysokości albo podanie takich danych niezgodnie z rzeczywistością oraz nierzetelne prowadzenie ksiąg, a także każde inne działanie prowadzące do powstania różnicy między należną kwotą a wykazaną w zeznaniu podatkowym.
Podatnik powinien więc złożyć korektę PIT i dołączyć do niej pisemne uzasadnienie przyczyn korekty.

3. Czy działanie nieumyślne uchroni przed sankcjami finansowymi
Podatniczka nie złożyła PIT za 2010 r., bo jej zarobki wyniosły 1 tys. zł. Była przekonana, że tak niskiego dochodu nie trzeba deklarować w urzędzie skarbowym. Chce naprawić ten błąd. Czy może zostać ukarana?

Nie popełnia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, kto dopuszcza się czynu zabronionego w usprawiedliwionym błędnym przekonaniu, że zachodzi okoliczność wyłączająca bezprawność. Również nie popełnia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, kto dopuszcza się czynu zabronionego w usprawiedliwionej nieświadomości jego karalności. W obu przypadkach, jeżeli błąd sprawcy jest nieusprawiedliwiony, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a jeżeli czyn zabroniony jest wykroczeniem skarbowym - sąd może odstąpić od wymierzenia kary lub środka karnego.

Wzór czynnego żalu
Agnieszka Kowalska2 maja 2012 r.
ul. Malinowa 7
00-125 Włocławek
PESEL 85120976123
Naczelnik Urzędu Skarbowego we Włocławku
ul. Wyśrubowana 1

Zawiadomienie o popełnieniu wykroczenia skarbowego
Na podstawie art. 16 ustawy z 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 111, poz. 765 z późn. zm.) zawiadamiam, że popełniłam wykroczenie skarbowe, związane z rozliczeniem PIT-36 za 2011 r.
W związku z zawieszeniem działalności gospodarczej 31 grudnia 2009 r. nie wiedziałam, że powinnam składać PIT-36 "zerowy". W związku z tym teraz składam zeznanie zerowe PIT-36 za 2011 r. Wnoszę jednocześnie o niewszczynanie wobec mnie postępowania karnego skarbowego.
Agnieszka Kowalska

Załączniki
- PIT-36 za 2011 r.
- Potwierdzenie zawieszenia działalności gospodarczej od 31 grudnia 2009 r.

Jakie kary
Kary za wykroczenia i przestępstwa skarbowe
50 zł - 20 000 zł - wynosi rozpiętość stawki dziennej za przestępstwa skarbowe
150 zł - 30 000 zł - wynosi rozpiętość kary grzywny

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Co grozi za złożenie PIT po terminie? Jak uniknąć kary? - Portal i.pl

Wróć na i.pl Portal i.pl