Co wolno policjantowi, tego nie może ochrona

Karolina Kulaszewicz
Zanim jednak policjant poprosi cię o okazanie dowodu, powinien się przedstawić
Zanim jednak policjant poprosi cię o okazanie dowodu, powinien się przedstawić Bartek Kosiński/POLSKA
Zobacz galerię (2 zdjęcia)
Namnożyło się ostatnio mundurowych. W czarnych mundurach chodzą policjanci, w podobnych ochroniarze. Ci ostatni prezentują się nawet groźniej.

Pamiętajmy jednak, że jak bardzo bojowo by nie wyglądali, prawa ochroniarzy do interwencji są ograniczone do terenu obiektu, w którym pracują. Przepisy dokładnie precyzują i rozdzielają kompetencje policjantów i ochroniarzy.

Policjant

1 Policjant ma prawo skontrolować twoje dokumenty

Funkcjonariusz policji może poprosić cię o okazanie dokumentu tożsamości, jeżeli ma ku temu ważny powód, o którym od razu powinien cię poinformować. Takim powodem może być konieczność ustalenia świadków, identyfikacja podejrzanych (np. wskazanych przez pokrzywdzonych jako sprawcy przestępstw lub wykroczeń), poszukiwanie zaginionych lub ukrywających się, a także wykonywanie poleceń wydanych przez sąd lub prokuraturę.

Zanim jednak policjant poprosi cię o okazanie dowodu, powinien się przedstawić:

podać imię i nazwisko, a także stopień służbowy, a jeśli nie jest umundurowany, musi ci pokazać legitymację służbową i to w taki sposób, abyś mógł odczytać i zanotować jego dane. Nie oddaje ci natomiast legitymacji do ręki. Jeżeli policjant stwierdzi np., że jesteś poszukiwany czy podejrzewa cię o udział w przestępstwie, a ty odmówisz podania twoich danych osobowych albo on nie będzie mógł ich potwierdzić, ma prawo doprowadzić cię na komisariat.

2 Policjant ma prawo użyć broni palnej

Zanim policjant skorzysta z tego prawa, powinien ostrzec okrzykiem: "Policja!". Jeżeli nie przyniesie to rezultatu, ostrzec okrzykiem: "Stój, bo strzelam!". Dopiero wtedy może oddać strzał ostrzegawczy w górę i w razie konieczności strzelać do celu. Jeśli z zachowania osoby, którą policjant chce zatrzymać, wynika, że wszelka zwłoka grozi niebezpieczeństwem dla zdrowia lub życia innych osób, użycie broni musi poprzedzić jedynie okrzykiem: "Policja!". Używając broni, policjant musi celować w dolne partie ciała (np. nogi), tak aby osobie, do której strzela, wyrządzić jak najmniejszą krzywdę.

3 Policjant może zrewidować mieszkanie za zgodą sądu

Jeżeli policjanci podejrzewają, że w twoim mieszkaniu znajdują się przedmioty, które mogą stanowić np. dowody w prowadzonej sprawie, i zapukają do drzwi z nakazem przeszukania (dokument ten powinien być podpisany przez sędziego lub prokuratora), musisz ich wpuścić. Pamiętaj, że w trakcie przeszukania funkcjonariusze muszą zapewnić obecność w przeszukiwanych pomieszczeniach jednego dorosłego - domownika lub sąsiada.


4 Policjant może cię zatrzymać na dwie doby

Na dwie doby (lub krócej, nigdy na dłużej) policjant może cię zatrzymać, jeśli podejrzewa cię o popełnienie przestępstwa, gdy niezbędne jest ustalenie jej tożsamości, a także gdy np. podejrzewa cię o próbę ukrycia się lub zacierania śladów albo gdy możesz stwarzać zagrożenie dla zdrowia lub życia innych osób. Na takie działania policja nie potrzebuje zgody sądu, jednak musi cię poinformować o przyczynach. Przed upływem 48 godzin musi ci przedstawić zarzuty lub zwolnić. Chyba że sąd zadecyduje o tymczasowym aresztowaniu.

5 Policjant może założyć ci kajdanki

Policjant może założyć kajdanki osobie zatrzymanej (np. na kradzieży), jeśli chce udaremnić ucieczkę albo zapobiec czynnej napaści. Kajdanki może także stosować na polecenie sądu lub prokuratora.

6 Policjant może cię skierować na kontrolę osobistą

Policjant może skontrolować i przeszukać zawartość twojego bagażu, jeśli ma uzasadnione podejrzenia, że popełniłeś czyn zabroniony, np. posiadasz rzeczy pochodzące z przestępstwa lub takie, których posiadanie jest zabronione (np. narkotyki). Policjant musi ci podać przyczynę kontroli.
Kontrolę osobistą powinna przeprowadzić osoba tej samej płci co ty, a procedura powinna się toczyć w pomieszczeniu niedostępnym dla postronnych. Możesz zażądać obecności innej osoby, jednak pod warunkiem, że nie będzie ona utrudniała przeprowadzenia kontroli.

7 Policjant może zatrzymać samochód do kontroli

Masz obowiązek zatrzymać się do kontroli drogowej, chyba że podejrzewasz, że masz do czynienia z przestępcami przebranymi za policjantów. Wtedy jednak powinieneś jak najszybciej powiadomić o zaistniałym zdarzeniu - telefonicznie lub osobiście - najbliższy komisariat policji. Jeśli zignorujesz wezwanie, powinieneś liczyć się z tym, że policjanci pojadą za tobą na sygnale.

- Zwyczajowo utarło się, że jeśli podejrzewamy, że do kontroli zatrzymują nas oszuści, najlepiej jechać do najbliższej jednostki policji lub miejsca, gdzie znajduje się sporo ludzi. Tak postępować można jedynie w uzasadnionych przypadkach. Prawo w sposób wyraźny nakazuje zatrzymanie się na do kontroli drogowej, a za zignorowanie wezwania policji możesz nawet stracić prawo jazdy - wyjaśnia asp. Zbigniew Korytnicki z pomorskiej drogówki.

Podstawa prawna: Ustawa o policji z 6.04.1990 r. z późn. zmianami (DzU z 1990 r. nr 30 poz. 179)

Ochroniarz

1 Ochroniarz może cię wylegitymować na swoim terenie
Pracownik ochrony pełniący służbę na powierzonym mu terenie (np. na placu budowy, strzeżonym parkingu, osiedlu) ma prawo cię wylegitymować, jeżeli podejrzewa, że nielegalnie przebywasz w tym miejscu. Jeżeli stwierdzi, że nie masz prawa tu być, może kazać ci opuścić teren lub obiekt, którym się opiekuje. Pamiętaj jednak, że okazania dokumentów nie może żądać ochroniarz pracujący w supermarkecie czy sklepie z kosmetykami. Jeżeli o to poprosi, nie musisz mu ich przedstawiać. W sytuacjach spornych możesz zażądać wezwania policji.

2 Ochroniarz ma prawo zatrzymać cię do przyjazdu policji

Ochroniarz ma do tego prawo wyłącznie wówczas, gdy stwarzasz zagrożenie dla mienia lub życia i zdrowia osób podlegających ochronie. Może cię zatrzymać również w supermarkecie, gdy podejrzewa cię o kradzież. Pamiętaj jednak, że nie ma prawa zabierać cię na zaplecze lub do innego zamkniętego pomieszczenia. Na przyjazd policji możesz poczekać w sklepie. Gdy policjant będzie spisywał twoje dane, możesz poprosić, by zrobił to bez udziału ochroniarza.

3 Ochroniarz może poprosić o okazanie bagażu

Pracownik ochrony sklepu, który ma wobec ciebie podejrzenia, że dokonałeś kradzieży, może poprosić cię o okazanie zawartości twojej torby, kieszeni czy plecaka. Pamiętaj jednak, że nie masz obowiązku zgadzać się na takie przeszukanie, a ochroniarz nie może cię w żaden sposób zmusić.
Możesz dobrowolnie pozwolić przejrzeć swoją torbę lub czekać na przyjazd policji. W niektórych sklepach znajdują się specjalne szafki, w których można - przed wejściem - zostawić bagaż. Możesz skorzystać z tego rozwiązania, ale nie masz takiego obowiązku. Jeśli zrezygnujesz z przechowalni, musisz liczyć się z tym, że pracownik ochrony przed twoim wyjściem będzie chciał zajrzeć do twojej siatki.

4 Ochroniarz może użyć broni gazowej i psów

Ochroniarz może skorzystać z tak zwanych środków przymusu bezpośredniego, czyli np. kajdanek, paralizatora elektrycznego, broni gazowej, psów obronnych tylko wtedy, gdy bezprawnie wszedłeś na teren objęty ochroną i nie chcesz go opuścić na jego uzasadnione wezwanie.

5 Ochroniarz może użyć broni palnej

Ale tylko na obszarze chronionym i tylko, by odeprzeć zamach na życie lub zdrowie - swoje lub innej osoby. Może więc strzelać do kogoś, kto chce bezprawnie i przemocą odebrać mu broń palną, kto nie posłuchał wezwania do jak najszybszego porzucenia broni lub innego niebezpiecznego narzędzia, a także, by odeprzeć atak.

Co ważne, ochroniarzowi nie wolno użyć broni palnej wobec kobiet w widocznej ciąży, dzieci, których wygląd wskazuje na to, że mają mniej niż 13 lat, osób w podeszłym wieku i widocznie niepełnosprawnych.

Podstawa prawna: Ustawa o ochronie osób i mienia z 22.08.1997 r. (DzU z 2005 r. nr 145 poz. 1241)

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Dzieje się w Polsce i na świecie – czytaj na i.pl

Rozpowszechnianie niniejszego artykułu możliwe jest tylko i wyłącznie zgodnie z postanowieniami „Regulaminu korzystania z artykułów prasowych”i po wcześniejszym uiszczeniu należności, zgodnie z cennikiem.

Komentarze 4

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

K
KPOF
Proponuję ponownie zapoznać się z ustawą o ochronie osób i mienia oraz o stosowaniu środków przymusu bezpośredniego!!!! Bo wiele błędów jest w tym artykule
K
KPOF
Proponuję ponownie zapoznać się z ustawą o ochronie osób i mienia oraz o stosowaniu środków przymusu bezpośredniego!!!! Bo wiele błędów jest w tym artykule
Ś
Świr
Witam. O tym, co może ochroniarz (licencjonowany!)mówi Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia(Dz.U. z 1997r. Nr 114, poz. 740 z późn. zm.), a uściślając:

Rozdział 6

Środki ochrony fizycznej osób i mienia

Art. 36. 1. Pracownik ochrony przy wykonywaniu zadań ochrony osób i mienia w granicach chronionych obiektów i obszarów ma prawo do:

1) ustalania uprawnień do przebywania na obszarach lub w obiektach chronionych oraz legitymowania osób, w celu ustalenia ich tożsamości,

2) wezwania osób do opuszczenia obszaru lub obiektu w przypadku stwierdzenia braku uprawnień do przebywania na terenie chronionego obszaru lub obiektu albo stwierdzenia zakłócania porządku,

3) ujęcia osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także dla chronionego mienia,
w celu niezwłocznego oddania tych osób Policji,

4) stosowania środków przymusu bezpośredniego, o których mowa w art. 38 ust. 2, w przypadku zagrożenia dóbr powierzonych ochronie lub odparcia ataku na pracownika ochrony,

5) użycia broni palnej w następujących przypadkach:

a. w celu odparcia bezpośredniego i bezprawnego zamachu na życie lub zdrowie pracownika ochrony albo innej osoby,

b. przeciwko osobie, która nie zastosowała się do wezwania natychmiastowego porzucenia broni lub innego niebezpiecznego narzędzia, którego użycie zagrozić może życiu lub zdrowiu pracownika ochrony albo innej osoby,

c. przeciwko osobie, która usiłuje bezprawnie, przemocą odebrać broń palną pracownikowi ochrony,

d. w celu odparcia gwałtownego bezpośredniego i bezprawnego zamachu na ochraniane osoby, wartości pieniężne oraz inne przedmioty wartościowe lub niebezpieczne.

2. Użycie broni palnej powinno następować w sposób wyrządzający możliwie najmniejszą szkodę osobie, przeciwko której użyto broni, i nie może zmierzać do pozbawienia jej życia, a także narażać na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia innych osób.

3. Broni palnej nie używa się w stosunku do kobiet o widocznej ciąży, osób, których wygląd wskazuje na wiek do 13 lat, osób w podeszłym wieku oraz o widocznej niepełnosprawności.

4. Czynności, o których mowa w ust. 1, powinny być wykonane w sposób możliwie najmniej naruszający dobra osobiste osoby, w stosunku do której zostały podjęte.

5. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb działań, o których mowa w ust. 1 pkt 1-3.

Art. 37. Pracownik ochrony przy wykonywaniu zadań ochrony osób i mienia poza granicami chronionych obiektów i obszarów ma prawo do:

1) wykonywania czynności, o których mowa w art. 36 ust. 1 pkt 3,

2) użycia podczas konwojowania wartości pieniężnych oraz innych przedmiotów wartościowych lub niebezpiecznych środków przymusu bezpośredniego, o których mowa w art. 38 ust. 2 pkt 1-3 oraz 5 i 6, lub broni palnej, w przypadku gwałtownego, bezprawnego zamachu na konwojowane wartości lub osoby je ochraniające.

Art. 38. 1. Pracownik ochrony może stosować środki przymusu bezpośredniego w przypadkach określonych w art. 36 ust. 1 pkt 4 i art. 37
pkt 2 wyłącznie wobec osób uniemożliwiających wykonanie przez niego zadań określonych w ustawie.

2. Środkami przymusu bezpośredniego, o których mowa w ust. 1, są:

1) siła fizyczna w postaci chwytów obezwładniających oraz podobnych technik obrony,

2) kajdanki,

3) pałki obronne wielofunkcyjne,

4) psy obronne,

5) paralizatory elektryczne,

6) broń gazowa i ręczne miotacze gazu.

3. Pracownik ochrony może stosować środki przymusu bezpośredniego odpowiadające potrzebom wynikającym z istniejącej sytuacji i niezbędne do osiągnięcia podporządkowania się wezwaniu do określonego zachowania.

4. Środków przymusu bezpośredniego, o których mowa w ust. 2 pkt 3-6, nie stosuje się wobec kobiet o widocznej ciąży, osób, których wygląd wskazuje na wiek do 13 lat, osób w podeszłym wieku oraz o widocznej niepełnosprawności.

5. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i sposoby użycia środków przymusu bezpośredniego, o których mowa
w ust. 2.

6. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje obiektów, w których mogą być stosowane paralizatory elektryczne.

Art. 39. 1. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i sposób postępowania pracowników ochrony przy użyciu broni palnej.

2. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji określi, w drodze rozporządzenia, zasady uzbrojenia specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych i warunki przechowywania oraz ewidencjonowania broni i amunicji.

Art. 40. 1. Pracownik ochrony nosi, z zastrzeżeniem art. 41, przydzieloną broń palną tylko wtedy, gdy występuje w umundurowaniu lub ubiorze używanym przez specjalistyczną uzbrojoną formację ochronną.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się w przypadku, gdy pracownik ochrony wykonuje zadanie ochrony osób w miejscu publicznym.

Art. 41. Pracownik ochrony nie może nosić przy sobie broni palnej, jeżeli wykonuje bezpośrednio zadania w zakresie utrzymania bezpieczeństwa
i porządku publicznego podczas trwania masowych imprez publicznych.

Art. 42. Pracownik ochrony podczas wykonywania zadań ochrony obszarów, obiektów i urządzeń podlegających obowiązkowej ochronie korzysta
z ochrony prawnej przewidzianej w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy publicznych.

Tak więc po ostaniej nowelizacji licencjonowany pracownik ochrony ma uprawnienia quasi policyjne. Tak więc uważajcie na ochroniarzy
P
Pietja
Jak coś już napisaliście to piszcie z sensem. Wszyscy pracujemy dla bezpieczeństwa innych .A gdzie w tym wszystkim jest to czego nie może ochrona ? Licencjonowani Pracownicy ochrony mają mniejsze uprawnienia, lecz mają również prawo do użycia broni. Co regulują przepisy. I tak większość z nich to byli pracownicy mundurowi. Nie mylmy Pracowników ochrony z cieciami na budowach itp.
Wróć na i.pl Portal i.pl