Jak czytać wyniki badań laboratoryjnych - A

Ewa Kornecka/lekarz rodzinny

Albumina

Wytwarzana jest w wątrobie i stanowi największą frakcję białek osocza (ok. 60% białka całkowitego), a jej zadania to m.in. utrzymanie objętości krwi krążącej, transport hormonów czy leków.
Normy: w surowicy: 35-50 g/l; w moczu z dobowej zbiórki: 0-30 mg/24godz.
Obniżenie stężenia może sugerować uszkodzenia wątroby (np. toksyczne, w przebiegu marskości lub nowotworów), choroby nerek, niedożywienie, zaburzenia wchłaniania, urazy lub posocznicę. Fizjologiczny spadek występuje u dzieci do 3. miesiąca życia i u kobiet w III trymestrze ciąży. Wzrost poziomu występuje podczas odwodnienia.

Aminotransferaza alaninowa (AlAT)

Jest to enzym wewnątrzkomórkowy. Jego najwyższe stężenie występuje w wątrobie, zaś niższe - w mięśniach szkieletowych, mięśniu sercowym i nerkach.
Norma: 5-40 j.m./l (85-680 nmol/l)
Wzrost poziomu ALAT obserwuje się w stanach takich jak: ostre zapalenie wątroby, stłuszczenie lub marskość wątroby, choroby autoimmunologiczne wątroby, uszkodzenia toksyczne lub polekowe wątroby, zapalenie trzustki, dróg żółciowych, zawał mięśnia sercowego. Może być wynikiem intensywnych ćwiczeń fizycznych, a także przewlekłego leczenia fibratami i wysokimi dawkami salicylanów.

Aminotransferaza asparaginianowa (AspAT)

Jest to enzym wewnątrzkomórkowy, którego najwyższe stężenia występują w mięśniu sercowym, wątrobie, mięśniach szkieletowych, nerkach i krwinkach czerwonych.
Norma: 5-40 j.m./l (85-680 nmol/l)
Wzrost poziomu może świadczyć o: zawale mięśnia sercowego, chorobach wątroby (zapaleniach, uszkodzeniach toksycznych), chorobach mięśni szkieletowych (miopatie, dystrofie), ostrym reumatoidalnym zapaleniu mięśnia sercowego.

Amoniak (w surowicy)

Jest związkiem chemicznym wytwarzanym przez bakterie jelitowe i powstaje w procesie trawienia białek w jelicie, skąd w prawidłowych warunkach jako produkt uboczny transportowany jest do wątroby.
Norma: kobiety: 11-51 μmol/l; mężczyźni: 16-60 μmol/l
Zwiększony poziom amoniaku we krwi oznacza, że nie jest on skutecznie metabolizowany i usuwany z organizmu i może towarzyszyć: uszkodzeniom wątroby, krwawieniom do przewodu pokarmowego, tzw. blokom enzymatycznym, paleniu papierosów, nadużywaniu alkoholu.

Amoniak (w moczu)

Poziom amoniaku w tym badaniu jest oznaczany w moczu ze zbiórki dobowej.
Norma: 20-50 mmol/24 godz.
Zwiększony poziom amoniaku w moczu może towarzyszyć: głodzeniu, diecie wysokoproteinowej, diecie z niską zawartością cukru, I trymestrowi prawidłowo przebiegającej ciąży, kwasicy metabolicznej, kwasicy oddechowej, hipokaliemii, niedoborowi sodu. Zmniejszone wydalanie obserwuje się w trakcie diety obfitującej w warzywa, podczas zwiększonej podaży związków alkalicznych, zasadowicy metabolicznej, kwasicy kanalikowej, kłębkowych zapaleniach nerek.

Amylaza (w surowicy)

Jest enzymem katalizującym hydrolizę wielocukrów; jej najwyższe stężenia występują w wydzielinie ślinianek i trzustki.
Norma: 25-125 U/l (u osób starszych: do 160 U/l)
Wzrost poziomu amylazy w surowicy występuje w: ostrym zapaleniu trzustki, zaostrzeniu przewlekłego zapalenia trzustki, perforacji wrzodu dwunastnicy, niedrożności jelit, kamicy żółciowej, zapaleniu przyusznic (śwince), zatruciu metanolem. Obniżenie stężenia obserwuje się w: martwicy trzustki, rozległych oparzeniach, zawale mięśnia sercowego, zatruciach metalami ciężkimi.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na i.pl Portal i.pl