Rozdęty socjal, beztroscy politycy i dodatek do pensji za... mycie rąk. Przyczyny kryzysu w Grecji

Szymon Szadkowski (AIP)
Graffiti w Atenach: Europa bez Grecji jest jak impreza. Bez narkotyków
Graffiti w Atenach: Europa bez Grecji jest jak impreza. Bez narkotyków Petros Giannakouris
W ciągu kilka lat od wejścia Grecji do Unii Europejskiej (1981 rok), nastąpiło przyspieszenie rozwoju gospodarczego. Kraj odszedł od gospodarki rolnosurowcowej i skoncentrował się na usługach. Niestety, w 2009 roku nastąpił koniec okresu szybkiego wzrostu. Główną przyczyną złej sytuacji nie był jednak kryzys na rynkach światowych. Nałożył się on jedynie na fatalną sytuację kraju i przyspieszył bieg zdarzeń.

Gospodarka Grecji z powodu braku reform znajdowała się w stanie nierównowagi. Jednym z głównych problemów była niska skuteczność ściągania podatków. Natomiast rząd notorycznie przekraczał limity wydatków, a ich znaczna część była przeznaczona na transfery socjalne i wynagrodzenia w sektorze publicznym. Pracownicy otrzymywali trzynaste pensje na Boże Narodzenie a czternaste na Wielkanoc. Grecja była również liderem w kwestii rozdawania benefitów.

Przykładowo, w jednym z przedsiębiorstw sfery budżetowej oferowano dodatek za mycie rąk (420 EUR/miesięcznie). Pracownicy innej państwowej firmy otrzymywali 600 EUR miesięcznie za niespóźnianie się do pracy. W wielu przypadkach dodatki stanowiły 50 proc. wartości pensji. Greckie prawo pracy było również przyjazne dla pracowników. Część Greków mogła przejść na emeryturę po ukończeniu 53. roku życia, a osoby utrzymujące się z turystyki pracowały przez 4-5 miesięcy w roku. W pozostałych miesiącach otrzymywały zasiłek, który pozwalał na dostatnie życie.

Najwyższe przeciętne wynagrodzenie w Grecji było w 2009 roku i wyniosło 1 838 EUR brutto. Jeszcze w pierwszej połowie 2009 roku grecka gospodarka prosperowała poprawnie, przynajmniej na papierze. Do 2008 roku w Grecji systematycznie notowano wzrosty PKB oraz średnich wynagrodzeń. W 2002 roku dynamika średniego wynagrodzenia osiągnęła aż 11,3 proc. Rok później, w 2003 roku PKB wzrósł o 10 proc. Pierwszy spadek średniego wynagrodzenia, o 3,9 proc., nastąpił w 2009 roku. W 2013 roku przeciętna płaca spadła już o 6,4 proc. Od 2009 roku średnie płaca spadła o ponad 16 proc. Podobnie było z PKB. Pierwszy, zaledwie 1,9 proc. spadek, odnotowano w 2008 roku. Największy spadek stwierdzono w 2011 roku – o 8,2 proc. Recesja w Grecji trwa do chwili obecnej.

Grecja była jednym z nielicznych krajów europejskich, w którym minimalne wynagrodzenie przekraczało 50 proc. płacy średniej. Do 2012 roku odnotowywano systematyczne jej wzrosty. Na początku 2012 roku wynosiła ona 877 EUR, natomiast w połowie roku pierwszy raz zdecydowano się na jej obniżenie. Stało się tak za sprawą porozumienia Grecji z Międzynarodowym Funduszem Walutowym i Unią Europejską. Rząd musiał zdecydować się na ten krok w celu uzyskania wsparcia. Od 2012 roku płaca minimalna jest na stałym poziomie i wynosi 684 EUR brutto. Na początku XXI roczna dynamika wynagrodzenia minimalnego oscylowała między 4 – 6 proc. W drugiej połowie 2012 roku spadek był drastyczny bo aż 22 proc. Od tego czasu dynamika płacy minimalnej wynosi 0%. Warto wspomnieć, że Grecja nie jest jedynym krajem UE, który w ciągu ostatnich kilku lat zdecydował się na obniżenie płacy minimalnej. W 2006 roku również Francja postanowiła obniżyć wynagrodzenie minimalne o 5,3 proc.

Tygodnik Ateński opublikował listę najciekawszych benefitów:

1) Urzędnicy państwowi za doręczenie kopert do rąk własnych mogli otrzymać nawet 290 EUR miesięcznie.

2) W jednym z przedsiębiorstw sfery budżetowej oferowano dodatek za mycie rąk (420 EUR miesięcznie). Pracownicy innej państwowej firmy otrzymywali 600 EUR miesięcznie za niespóźnianie się do pracy. Aby zachęcić do korzystania z darmowej stołówki pracowniczej, osobom które zdecydowały się na obiady w pracy dopłacano 120 EUR miesięcznie do pensji. Pracownikom administracyjnym płacono również 870 EUR miesięcznie za wysyłanie faksów, a wymiaru sprawiedliwości 595 EUR miesięcznie za skuteczne prowadzenie spraw.

3) Na atrakcyjne premie mogli liczyć również kierowcy. Za rozgrzanie silnika samochodu dostawali 69 EUR miesięcznie, za punktualne przyjazdy na miejsce mogli otrzymać 310 EUR miesięcznie, a za przejmowanie i zdawanie samochodów 450 EUR miesięcznie. W wielu przypadkach dodatki stanowiły 50 proc. wartości pensji.

Również greckie prawo pracy było przyjazne dla pracowników. Część Greków mogła przejść na emeryturę po ukończeniu 53 roku życia, a osoby utrzymujące się z turystyki pracowały przez 4-5 miesięcy w roku. W pozostałych miesiącach otrzymywały zasiłek, który pozwalał na dostatnie życie.

Greccy pracownicy otrzymywali też szereg dodatków ustawowych:

Za wysługę lat, np. dla urzędników, którzy po przepracowaniu 3 lat otrzymywali 10 proc dodatku do wynagrodzenia.
Rodzinny dla małżeństw – każdy z małżonków uzyskiwał 10 proc. do podstawy wynagrodzenia i 5-procenowy dodatek na każde dziecko.

Za znajomość języka obcego, w wysokości 10 proc., nawet jeśli nie była ona udokumentowana.

Za uciążliwe warunki pracy, w wysokości 15 proc. podstawy wynagrodzenia. W tej grupie znalazły się między innymi sprzątaczki.

Naukowy, przysługujący za każdy rok nauki po szkole średniej, w wysokości 5 proc. wynagrodzenia.

Komputerowy, w wysokości 15 proc. wynagrodzenia podstawowego, dla pracowników, którzy cały dzień pracują przy komputerze.

Świąteczny. Z okazji Bożego Narodzenia dodatek w wysokości miesięcznej pensji, na Wielkanoc ½ wysokości wynagrodzenia.

Urlopowy, dla pracowników, którzy u jednego pracodawcy przepracowali przynajmniej 10 miesięcy – w wysokości połowy miesięcznego wynagrodzenia

Źródło: Sedlak&Sedlak

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na i.pl Portal i.pl