ZUS: Jakie składki musi odprowadzać pracodawca? Jak się je oblicza?

1. Obowiązkowe składki. Jeśli pracujemy, obowiązkowo musimy płacić składki na ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, a także na ubezpieczenie zdrowotne.

2. Gdy jesteśmy zatrudnieni, płatnikiem naszych składek jest pracodawca i to on składa dokumenty w ZUS-ie. W ciągu siedmiu dni od dnia zatrudnienia musi zgłosić nas do ubezpieczeń, a gdy rozwiąże z nami umowę o pracę, wyrejestrować nas z nich również w ciągu siedmiu dni. Co miesiąc musi też składać za nas do ZUS-u dokumenty rozliczeniowe.

3. Inne składki. Szef musi również płacić za nas składki na: Fundusz Pracy - żebyśmy mieli prawo do zasiłku dla bezrobotnych, Fundusz Emerytur Pomostowych - jeżeli pracujemy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - żeby zapewnić ochronę państwa w razie upadku firmy.

Pracodawca wpłaca nasze składki do ZUS-u, ale znaczną ich część finansujemy my sami

4. Jak obliczane są nasze składki? Kwota, od której obliczane są procentowo składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe to nasz przychód, czyli wynagrodzenie. Jednak nie od wszystkich naszych przychodów składki są obliczane. Do obliczania ich wysokości nie bierze się pod uwagę na przykład: wynagrodzenia za czas choroby, zasiłków z ubezpieczeń społecznych, nagród jubileuszowych, odpraw przysługujących nam w związku z przejściem na emeryturę lub rentę.

5. Maksymalna kwota przychodu. Roczna kwota przychodu, od której obliczane są nasze składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie może być jednak wyższa od trzydziestokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia - w 2015 r. jest to kwota 118 770 zł. Jeśli pracujemy w dwóch lub więcej firmach, to my powinniśmy zawiadomić wszystkich pracodawców, że nasze zarobki osiągnęły tę kwotę. Jeżeli jednak dojdzie do jej przekroczenia, pracodawcy mogą zwrócić się do ZUS-u o wypłatę nadpłaconych składek i oddać je nam. Nadal jednak będziemy mieli odciągane składki na ubezpieczenia chorobowe i wypadkowe, zdrowotne, a także na FP, FGŚP i FEP.

6. Kto i ile płaci? Pracodawca wpłaca co prawda składki do ZUS-u, ale nie tylko on je finansuje. Znaczną część składek pokrywamy z własnych pieniędzy my sami (są potrącane z naszych pensji). I tak: składka na ubezpieczenie emerytalne - 19,52 proc. - finansowana jest w równych częściach przez nas i pracodawcę po 9,76 proc. składkę na ubezpieczenia rentowe - 8 proc. finansujemy sami w wysokości 1,5 proc., resztę - 6,5 proc. dopłaca pracodawca składkę na ubezpieczenie chorobowe - 2,45 proc. finansujemy sami w całości, natomiast składkę na ubezpieczenie wypadkowe, której wysokość jest zróżnicowana w różnych branżach, płaci pracodawca 7, 75 proc. składki na ubezpieczenie zdrowotne pobierane jest z zaliczki na podatek, a 1,25 proc. z naszego dochodu.

7. Nasi bliscy. Z naszego ubezpieczenia zdrowotnego mogą też korzystać dzieci i nasz niepracujący małżonek. Musimy jednak zgłosić taką potrzebę swemu pracodawcy.

8. Sprawdzajmy szefa. Warto sprawdzać, czy nasz szef odprowadza składki od właściwej kwoty, czy nie zaniża jej. Składki od niższego wynagrodzenia niż faktyczne, to niższe nasze świadczenia dziś (zasiłek chorobowy lub macierzyński) oraz w przyszłości (emerytura lub renta).