In vitro za darmo i ustawa bioetyczna. Abp Gądecki: To uprzedmiotowienie człowieka

Hierarchowie kościelni nazwali projekt ustawy bioetycznej "najgorszym z dotychczasowych projektów" i uznali, że "nie sposób traktować tej ustawy poważnie". Do połowy sierpnia trwały nad nią konsultacje społeczne. Teraz dokument trafi do parlamentu. Oprócz Platformy Obywatelskiej popierać ją będzie Sojusz Lewicy Demokratycznej.

Co się zmieni?
Ustawa wprowadza nadzór państwa nad ośrodkami, które oferują metodę in vitro. Do prowadzenia takiej działalności będzie wymagana zgoda Ministerstwa Zdrowia. Będzie ją można uzyskać tylko po spełnieniu odpowiednich warunków. Dotychczas ośrodki nie były poddane tak szczegółowej kontroli. Prawo nie opisywało również zasad przeprowadzania samej procedury in vitro czy sposobu przechowywania zarodków. To jednak nie wszystkie nowości.

Ustawa przewiduje również powstanie Rejestru Dawców Komórek Rozrodczych i Zarodków, który ma gwarantować anonimowość dawcom. Korzystanie z tego typu baz nie jest aprobowane przez Kościół.

Abp Stanisław Gądecki stwierdził, że "człowiek nigdy nie może być przedmiotem manipulacji ani produkcji mającej znamiona produkcji zwierzęcej". Ocenił także, że wizja pro - life i pro - choice jest nie do pogodzenia. - Trudno jest o kompromis, gdyż koncepcja człowieka jest po obu stronach sporu skrajnie różna - tak podsumował w ostatni weekend zebranie biskupów na Jasnej Górze, gdzie m. in. dyskutowano o projekcie ustawy.

PO i SLD popiera
Tymczasem strona rządowa podkreśla to, jak ważne jest, że ustawa w końcu powstała. Czekano na nią dziesięć lat. Przypomnijmy, że lekarze przeprowadzający procedurę in vitro wielokrotnie zwracali uwagę na konieczność stworzenia przepisów, które regulowałyby, m. in. sposób postępowania z zarodkami.

- Przepisy są potrzebne dla tych, którzy chcą z zabiegu in vitro skorzystać. Nie jest to przecież obowiązkowe. Osoby wierzące mogą stosować metody akceptowane przez Kościół - uważa Leszek Aleksandrzak, poseł Sojuszu Lewicy Demokratycznej.
Podkreśla, że jego klub będzie projekt popierał w sejmie. - Mamy zamiar zgłosić kilka poprawek, ale będą one dotyczyły jeszcze większej niż przewiduje ustawa dostępności in vitro - zaznacza poseł.

Jego zdaniem ustawa nie "uprzedmiotawia człowieka", jak uważa Kościół. - Jesteśmy jako państwo zobowiązani do stwarzania parom wszelkich możliwości posiadania potomstwa i to robimy - mówi.

- Stanowisko strony katolickiej jest niezmienne, natomiast strona laicko-liberalna operuje kryteriami, które zmieniają się w zależności od potrzeby i okoliczności oraz uzależnień natury politycznej - uważa z kolei abp Gądecki.

To dyskusja filozoficzna
Genetycy tymczasem podkreślają, że dyskusja, jaka się toczy, jest dyskusją nie tyle na argumenty naukowe, co filozoficzne. - Czy zarodek jest człowiekiem? Na to pytanie jako genetyk nie odpowiem - mówi prof. Marek Świtoński, wiceprezes oddziału Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu. - Mogę powiedzieć, kiedy zaczyna się życie. Jest to kilka godzin po połączeniu się materiału genetycznego. Kiedy to życie zaczyna być człowiekiem i należy je chronić? Niech rozstrzygają to filozofowie i etycy - dodaje.

* W lipcu zeszłego roku ruszył program rządowy, mający na celu refundację zabiegów in vitro. To pierwszy raz w Polsce, kiedy in vitro jest refundowane przez państwo. Program ma trwać do 30 czerwca 2016 r. i objąć 15 tys. par. Lekarze od dawna podnoszą głosy mówiące o braku uregulowań prawnych związanych z przeprowadzaniem procedur.
* Klinika przy ul. Polnej w Poznaniu otrzymała w tym roku 4,9 mln zł. na realizację programu przez kolejne dwa lata. Pozwoli to na 650 cykli zapłodnienia. Do udziału zarejestrowało się 1263 par. Zakwalifikowało się 154. Poznańska klinika odwoływała się do ministerstwa, ponieważ otrzymała mniej pieniędzy niż inne województwa. Odwołanie zostało jednak rozpatrzone negatywnie. Szef kliniki ostrzega, że przy tak niskiej kwocie dofinansowanie nie będzie można pomóc wszystkim zakwalifikowanym parom.

* Pierwsze dzieci pochodzące z in vitro, urodziły się w klinice przy ul. Polnej (dzięki rządowemu programowi) wiosną.

* W stolicy Wielkopolski działa kilka prywatnych klinik, które oferują leczenie niepłodności metodą in vitro. Koszt procedury waha się od 8 do nawet 12 tysięcy złotych.