Związkowcy chcą niedziel bez handlu

Ponieważ jego członkowie obawiają się wcześniejszych wyborów parlamentarnych, zrezygnowali z projektu obywatelskiego ustawy o zakazie handlu w niedzielę. Chcą za to namówić PiS lub PSL do szybszego złożenia projektu poselskiego. Niebawem zasypią nas plakatami i ulotkami, by zyskać naszą przychylność. Związkowcy mają już połowiczną zgodę pracodawców.

Idea wolnej niedzieli wraca jak bumerang już od kilku lat. Wolnych od handlu jest 12 świątecznych dni, ale o niedziele związkowcy, organizacje pozarządowe i katolickie walczą dalej. Zawarły przed rokiem porozumienie o współpracy pod nazwą Przymierze na rzecz wolnej niedzieli, zyskują dla idei kolejnych zwolenników.

- Niedziela jest dobrem publicznym i wartością kulturową. Oczywiście jest świętem chrześcijańskim. Jednak w kręgu kultury zachodniej jest jednocześnie instytucją, której znaczenie społeczne i kulturowe trudno przecenić. Wolna od pracy niedziela bywa niekiedy określana najstarszym przykazaniem socjalnym świata - uważa prof. Aniela Dylus z Instytutu Politologii Uniwersytetu im. Kardynała S. Wyszyńskiego.

Jednak wielkie sieci handlowe stanowczo sprzeciwiają się zakazowi niedzielnego handlu. Przedstawiły Ministerstwu Pracy wyliczenia, że może to doprowadzić do bezrobocia nawet 70 tys. osób. To oznacza 590 mln zł rocznie na zasiłki dla bezrobotnych, spadek wpływów budżetowych oraz mniejsze wpływy do funduszu pracy czy gwarantowanych świadczeń pracowniczych na kwotę od 540 do nawet 760 mln zł rocznie. Takie wyliczenia sprawiły, że resort pracy również nie popiera planów Przymierza na rzecz wolnej niedzieli.

- Ostatnio pracodawcy zaproponowali kompromis i godzą się, by sklepy były otwarte do godziny 12 - mówi Alfred Bujara, przewodniczący Sekretariatu Banków, Handlu i Ubezpieczeń NSZZ Solidarność. - Nie ma co straszyć zwolnieniami z pracy z powodu mniejszych obrotów. W polskich sklepach dzisiaj brakuje 200 tys. pracowników.

Potwierdza te braki również Małgorzata Więch, prezes Unii Polskich Sieci Detalicznych. Inni uczestnicy Przymierza przypominają, że sprzedaż w Polsce w ostatnim roku wzrosła o 5,7 proc., w tym w branży spożywczej o 11,9 proc. Nie ma więc mowy o utracie przez państwo części podatków, w tym VAT.

By jednak wolna niedziela mogła być chroniona, potrzebna jest nowelizacja Kodeksu pracy. Zwolennicy jej wprowadzenia zrezygnowali jednak ze zbierania 100 tys. podpisów pod projektem obywatelskim. Uważają, że szybszą ścieżkę zapewni projekt poselski. Za zmianami po myśli związkowców są SLD i PSL, ale też wielu parlamentarzystów z PiS i niektórzy z PO - jak senator Jan Rulewski. Przypominają oni, że wolna niedziela jest jednym z elementów pracy godziwej, której ideę promuje Międzynarodowa Organizacja Pracy.

Ograniczenia handlu w niedziele obowiązują w 19 na 25 krajów Unii Europejskiej, m.in. w Austrii, Niemczech i częściowo we Francji.